Sağlık Bilgisi

ÇENE KEMİĞİ İLTİHABI (OSTEOMİYELİT): Çene kırığının mikroplanması ya da diş apsesinin yayılmasıyla oluşur. Şişlik, ağrı, fistüller, dişlerde sallanma, ateş ve lenf bezlerinde şişme vardır. Günümüzde güçlü antibiyotiklerin bulunması, os- teomiyelit sayısını giderek azaltmaktadır.

OBTURATÖR VE EPİTEZ: Çene ve yüz bölgesindeki bir kanser nedeniyle ağır ameliyatlar sonucu büyük doku kayıplarına uğrayan kişilerde uygulanan protezlerdir. Obturatörler, çene kemiğinin bir bölümü çıkarılan hastalarda bu boşluğu kapatmak amacıyla uygulanır. Epitezlerse dudak, kulak ve burun gibi estetik önemi büyük olan alanlardaki doku kayıplarını giderme amacı güden araçlardır

İMPLANT PROTEZLER: Yeni geliştirilen protez türleridir. Protezler hastanın çene kemiğine doku dostu olan metal ya da metal alaşımları aracılığıyla bağlanır.

SABİT PROTEZLER: Aşırı doku kaybı olan bir dişe kron biçiminde ya da arasında geniş boşluk bulunan iki dişi birbirine bağlayan köprü biçiminde uygulanan protezlerdir. Hasta tarafından takılıp çıkarılamazlar. Kron ve köprü türleri estetik ve fonksiyonun bir arada etkilediği çok sayıda tiplere ayrılırlar. Son yıllarda gelişen porselen kullanımı estetik amaçlı protezlerde başarıyı doruk noktasına çıkarmıştır.

HAREKETLİ PROTEZLER: Hasta tarafından takılıp çıkarılabilen ve bir plak üzerine eksik dişlerin dizilmesiyle elde edilen protezlerdir. Tam (total) protezler ağzmda hiç diş bulunmayan hastalara yapılır. Bölümü (parsiyel) protez olarak nitelendirilenlerde ağızda bir ya da birkaç diş vardır ve protez kroşe adı verilen çengellerle bu dişlere tutunur,

PROTEZ: İnsan vücudunda kaybedilen bir organın ya da organ parçasının yapay benzeriyle tamamlanmasıdır. Protezin dişhekimliğindeki uygulama alanı çok geniştir. Dişhekimliğinde kullanılan protezlerin amaçlan çiğneme fonksiyonunu sağlamak, estetik sorunları gidermek, konuşma bozukluklarını düzeltmek ,çene ve yüz sağlığının sürekliliğini sağlamaktır.

DİŞ TAŞLARI: Dişetiyle diş arasında oluşan kireçlenmelerdir, Oluştuktan sonra temizlenmesi güçtür, ancak bir dişhekimi yapabilir. Diştaşları, dişeti hastalıklarının ve diş kayıplarının en önemli nedenlerihdendir.

AĞIZ VE DİŞ BAKIMI: Öncelikle ağıza uygun bir diş fırçası seçimiyle başlar, İyi bir fırçanın sapı düz, fırça başı küçük olmalıdır. Fırçanın kılları sık ve çok sayıda, naylon ve kıl uçları yuvarlak olanları kullanılmalıdır. Diş macunu seçimi ikinci plandadır; temizleyici gücü fazla olan daha yararlı olabilir. Kürdanlar dişlerin temizliğinde önemli bir yer tutar. En uygun kürdan, kesiti üçgen biçimde olanıdır, ...

PERİODONTAL HASTALIKLAR: Dişi çevreleyen dokuların hastalıklarıdır; bunlar arasında ilk akla gelen dişeti hastalıklarıdır. Dişetlerinde kanama, sızı, kürdanla karıştırma isteğiyle başlar. İleri dönemlerde dişetlerinden irin çıkar, dişler sallanmaya başlar. Hastalık dişetindeyken “gingivitis” adını alır. Daha ilerleyip sement, periodontal membran ve alveol kemiğini tutarsa “periodontitis” olarak tanımlanır. Ülkemizde her 4 kişiden birinde periodontal hastalık vardır ve 15 yaşından sonra diş kayıplarının olmasına ...

DİŞETİ BÜYÜMELERİ: Bunlara tıp dilinde “dişeti hiperplazisi” denir. Büyük bir bölümü dişeti iltihaplarına bağlıdır. Bir bölümüyse saralı hastaların kullandıkları ilaçlara bağlıdır; hastalar bu ilaçları kullanmak, zorundadırlar ama bir yandan da dişetleri büyür, sorunlarına periodon- toloji uzmanı çözüm getirebilir. Bazı dişeti büyümeleriyse nedeni bilinmeyen bir hastalıklar grubu içindedir.

BAĞIRSAK KANSERİNİN HABERCİSİ AĞIZ BELİRTİLERİ: Bazı hastalıklarda ağız ve çevresi değişiklikler bağırsak kanserinin habercisi olabilir. Çene ve yüz kemiklerinde osteom (selim kemik tümörleri], deride kistler ve selim tümörler, çenelerde odontomalar, kaim bağırsaklarda polipler olan Gardner Sendromu’nda, bağırsak poliplerinde kanserleşme görülebilir. Dudaklarda ve çevresinde yoğun çillerin görüldüğü Peutz-Jeghers Sendromu’nda da kaim bağırsaklarda polipler bulunur ve bunlardan bazıları kanserleşebilir.

DİŞ FIRÇALAMA HATALARI: Dişlerin fırçalanması belirli bir teknik gerektirir. Ayrıca uygun diş fırçaları seçilmelidir. Bu kurallara uyulmadığmda fırçalama hatalarına bağlı diş kayıpları görülür. Bunlardan en önemlisi dişlerin boyun kısımlarında görülen abrazyon (aşmma)lardır. Kama benzeri çukurlar biçiminde ortaya çıkar. Oldukça duyarlı bölgelerdir, özellikle sıcak besin alımları sırasında rahatsız eder. Dolgu ya da kron kaplama ile örtülür.

FLUOR VE ÇÜRÜKTEN KORUNMADA FLUOR UYGULANMASI: Fluor kemiklerin ve dişlerin gelişiminde etkili bir eser elementtir. Fazla alındığında böbreklerle atılır. Çok fazla alındığındaysa kemik ve diş gelişimi bozuklukları ortaya çıkar. Fluor azlığında görülen önemli sonuç diş çürüklerindeki aşırı artışlardır. Fluorun bir bölümü tükürük salgısıyla ağız boşluğuna dökülür ve çürükleri önleyici etki gösterir. Fluorlu ağız ortamındaki mikroplar sessizleşir ve bakteri plağının oluşması ...

ÇÜRÜK YAPICI MADDELER: Karbonhidratlar en önemlisidir. Çok şeker kullanan toplumlar- da ve ailelerde çürükler sık ve ağırdır. Bakteri plaklarında çoğalan mikroplar şekerli maddeleri parçalayarak asit yapımına yol açarlar. Bu asitler çürüğü başlatır, varolan çürükleri derinleştirir. Bu nedenle bakteri plağının oluşumunu engellemek kadar şekerli besinlerden ve özellikle dişlere yapışan türlerinden kaçmmak da yararlıdır. Bakteri plağı ve yapışkan şekerli maddelerden korunmanın ana ...

BAKTERİ PLAĞI: Dişlerin tükürük akımı, dil, dudak, yanak tarafından mekanik olarak temizlenemeyen yerlerinde oluşan sarı-beyaz-gri renkli birikmelerdir. Besin artıkları ve mikroplardan oluşur. Olgun bir bakteri plağı diş üzerini kaplayarak tükürüğün yıkama ve temizleme görevim engeli . Günlük^tüküriik salgısı 1-1,5 litredir; uyku sır; ıda azalır, bazı hastalıklarda ve psikolojik durumlarda artar. Tükürüğün % 99’u „sudur. Ayrıca çeşitli maddeler, mineraller, lökositler, epitel ...

PEDODONTİ: Süt dişleri çene ve yüz gelişiminde önemli bir yer tutar. Erken çekilen bir süt dişi, ileride onarılması güç ve pahalı ortodontik tedavilere neden olabilir. Pedodonti bilim dalı, süt dişlerinin bakımı ve tedavisiyle ilgilidir ve sürekli diş tedavilerinden farklı yöntemler uygulayarak küçük çocukların sağlıklı bir ağız ve güzel bir beslenme düzenine yardım eder.

ORTODONTİ: Dişlerdeki çapraşıklıkları düzelterek estetik görünüm kadar konuşma ve çiğneme fonksiyonlarını da sağlamak başlıca amacıdır. Dişlerarası ilişkilerin düzenli olması çene-yüz gelişimini de etkileyeceğinden önemli bir tedavi dalıdır. Uzun süreli ve karmaşık yöntemlerin uygulandığı ortodontik tedavilerde,dişlere konulan tel ya da plak biçimindeki araçların büyük bir titizlikle hazırlanması gereklidir. Bu araçlar yardımıyla uygulanan güç, dişleri hareket ettirerek normal konumlarına getirir. Tedavinin başarısı ...

DİŞ ANOMALİLERİ: Dişlerin biçim, büyüklük, sayı ve yapısal bozukluklarıdır. Bazıları kalıtımla geçer, bir bölümünün nedeni bilinmemektedir. Başka bir grup diş anomalilerindeyse vitamin eksikliği ve hormonal hastalıkların etkisi önemlidir. Sayı anomalilerinde, ağızdaki diş sayısı normalden daha az ya da fazla olabilmektedir. Biçim anomalilerinde dişlerin biçim bozuklukları söz konusudur. Büyüklük anomalilerindeyse dişlerde normale oranla daha küçük ya da büyük olabilme görülür. Bu ...

DİŞ ÇÜRÜKLERİNİN TEDAVİSİ: Geleneksel diş tedavisi ve endodonti bilim dallarının başlıca uğraşı çürük dişlerin tedavisi ve kayıpların onarılmasıdır. Bir diş çürüğünü tedavi etmek için önce çürümüş alanların sağlam kesimlere dek temizlenmesi gerekir. Daha sonra dişin biçimi, yeri ve işlevine göre dolgu maddesi seçilir, ön dişlerde estetik amaçlı ve diş renginde dolgu maddeleri uygulanır. Çiğneme fonksiyonunda ana görevi alan arka dişlerdeyse ...

DİŞ ÇÜRÜKLERİ: Diş kayıplarına neden olan hastalıkların başında gelir. Çürüme dişin kronunu saran mineden başlar, altındaki dentine ilerler. Pulpaya ulaştığında “pulpitis” adı verilen dişözü iltihaplanması oluşur. Diş çürüklerinin oluşmasında etkili olan faktörler şunlardır; kalıtım, yaş, cinsiyet, ağız bakımı, mikroplar, beslenme biçimi, tükürük özellikleri, vitamin ve madensel tuz eksiklikleri, hormonlar, gebelik. Diş çürümelerini engellemek için yapılan araştırmalar başarılı olmamıştır. Ancak, diş ...