— Hanefî fıkıh kitaplannm pek çoğunda değil, hiçbirindeSayın Şafak’ın söyledikleri yoktur. Çünkü Hanefî ve Şâfiîleregöre cum’a ezam sırasmda alış-veriş ne fâsiddir, ne de bâtıldır,bu noktada ittifak vardır; yalnızca —diyâneten— tahrîmenmekruhtur veya haramdır. (Îbnu’l-Hümâm, Fethu’l-Kadîr,c. V, s. 240; el-Kâsânî, Bedâyi’, c. V, s. 144).Sayın Şafak’m verdiği kaynakta (ibn-i Hazm, el-Muhallâ)«Borçlar Hukukundan» naklettiği ifadeye delâlet eden bir cümlede mevcut değildir. Zâhirî mezhebinin müctehidlerinden olanİbn Hazm, mezhebi îcabı cuma ezanı sırasındaki alış – verişi bâtılsaymış, fakat —ne garibtir ki— nikâh, kirâ, selem akitlerinibâtıl saymamıştır; çünkü —İbn Hazm’e göre— âyette yalnızbeyi’ zikredilmektedir, (fbn-i Hazm, el-Muhallâ, Mısır, 1351, c.IX, s. 26).C) Dr. Şafak:— «Muhâlif fukahânm görüş ve izahlarına yer verilmediğini»kaydettikten sonra İbn Hazm, İbn Kudâme, M. S. Medkûr’adayanarak şartlı satışlar hakkında bilgi veriyor; intifâ hakkınınmal sayılması hususunda hanefi mezhebi dışmdaki bazımezheblerin görüşlerini tercih ederek Câbîr Hadîsinde geçenşartlı satışı, «Hz. Câbir’in, hayvandan faydalanmayı kiralayışıile açıklıyor; sonra İbn Âbidîn’den şunları naklediyor: «İbn Âbidin‘Evde oturma, hediye veya ödünç verme şartlarıyla satmak’örneklerini verirken akdin mûteber olduğunu, hal böyle oluncaâkidlerden bilhassa satıcı lehine menfaat temin eden satışakidlerinde şart bâtıldır, hattâ karşılıksız menfaat temineden şart isterse üçüncü şahıs lehine de olsa yine şartın bâtılolduğunu söyler (ag. esr., c. 4, s. 134).» ve «İşte satıcıya menfaattemin eden vâde farkı şartı da evleviyetle bâtıl ve satışmûteberdir. Aslında modem hukukta da terdidli fiyatlar üzerindensatışlar şüpheyle karşılanır. Onun içindir ki, proforma
faturalar hukuken tarafları bağlayıcı değildir,» diyerek tenkidini devam ettiriyor.