CEVİZ
(KOZ AĞACI)
Arabçası : Cevz.
Farsçası : Cevz.
.Lâtincesi: Juglans regia, Noix, Walnut.
Yetiştiği yer ve çeşitleri: Asıl vatanı İran’dır. Birkaç çeşidi vardır.
Kullanılan maddesi: Yaprakları, üzerindeki yeşil kabuğu, meyvesi, yağı.
Tıbbî Özellik ve Faydaları:
a) Boyu yirm ibeş metreye kadar yükselir. Mayıs ve Haziran aylarında çiçek açar. Meyveleri kalın, yeşil kabuk içindedir. Taze cevizin terkibinde albüminli maddeler, hususi bir yağ, şeker, selüloz ve su vardır. Çok kıymetli bir gıdadır. Yalnız ateşli mizaçlılara ceviz yemek zararlıdır. Baş ağrısı yapar. Bal ve sirke şerbeti ile ıslah edilir. Badem ile eski cevizi yemek çok zararlıdır. Ceviz olmayan iklim deki kimseler ceviz yeseler hasta olur, ölürler. Bir çok çeşidi vardır.
b) (50-80) gram miktarındaki ceviz yaprağı, bir litre suda çay gibi haşlanarak, kaşık kaşık içildiğinde içindeki iyod sebebiyle sıraca hastalığına iyi gelir.
c) Taze dallarının kabukları, meyvelerinin kabukları ile birlikte sirke ile karıştırılarak kullanıldığında m ideyi kuvvetlendirir.
ç) Ceviz ağacının kabuğu ve yaprağı kaynatılıp iki miskal (10 gr.) kadarı içildiğinde idrar zorluğuna ve az idrarı gelenlere fayda verir.
d) Ceviz içi bağırsakta olan ağrılara iyi gelir. Fazla yenirse bağırsaklardaki uzun solucanı düşürür.
e) İncir ve sedef otu ile beraber yenildiğinde zehirlenmelere karşı panzehir vazifesi görür.
f) Kadınlar kabuğunu yakıp döğerek üzüm şurubu ile karıştırdıktan sonra birer yünle fitil yapar da rahim yoluyla kullanırlarsa, kanı keser.
g) Ceviz, göğüs ve nefes borusu ağrılarında, öksürükte, hazım bozukluklarında yenirse, faydası görülür.
ğ) Tuz ve soğan ile yakı yapıldığında kuduz ısırmasına fayda verir. Saçkırana yakı yapıldığında derhal saç çıkarır.
h) Kuru kabuklan yakılarak külleri bal ile macun yapılıp dişlere sürülse dişleri parlatar.
i) Ceviz yaprağı, haşlaması, boğaz ve bademcik iltihaplarında en güzel ilâçtır. Cevizin yeşil kabuklarının suyu çıkarılıp kaynatılarak elde edilen mayiden sivilcelere sürülse yok eder.
j) Taze ceviz bal ile yenirse basura çok iyi gelir. Cimayı artırır.
k) (40) gram ceviz yaprağını bir litre suda kaynatarak, el ve ayaklarında donuk dediğim iz arızalan olan insanlar bu su ile banyo etseler faydasını görürler.
1) Kadınların beyaz akıntılarında, bir litre suda 50 gram ceviz yaprağının kaynamış suyu ile tenkiye yapılır.
m) Cevizin kökü sökülerek kabuklan soyulur ve kabuklar zeytinyağı içinde kaynatılarak merhem haline getirilip, basura sürülürse şifa verir.
n) İshal ve Dizanteri’yi keser. Saç ve elleri boyamakta kullanılır.
o) Nasırlar üzerine sürülen ceviz yağı bunların zamanla yok olmasını sağlar.
ö) C eviz yapraklannı kaynatarak elde edilen mayinin içine batırılan tem iz bir bez parçası göz üzerine konursa göz iltihaplannı önler.
s) K abızlığı giderir. Derinin yanmasını önler.
ş) C eviz yaği/Raşitizm ve Sıraca’da çok şifa vericidir.
t) C evizi rendeleyip (ezip) hayızdan sonra kadınlar yediği takdirde hâm ile kalmaya yardım eder.
u) Ciğere, dim ağa ve m ideye kuvvet verir, ağız kokusunu güzelleştirir. Felç hastalığına faydalıdır.
ü) M acun gibi yapılıp yenildiğinde cim aya kuvvet verir.
v) Dalak ağrısını ve kusmayı giderir. Karında su toplanmasına engel olur, siyil marazına da iyi gelir.
y) C eviz ve badem hülâsası göze sürme olarak çekildiğinde gözleri kuvvetlendirir.
z) M idenin rutûbetini durdurur, ishali keser.