cinsel sapma, bireyin, cinsel kimliğinin
belirlenmesinde, cinsel eş ya da nesne
seçiminde ve cinsel haz alma yollarında
olağandışı seçimlere yönelmesi.
Bir eğilimin cinsel sapma olarak nitelenebilmesi
için, bu davranışın zorunlu ve
yineleyici bir tutku biçiminde cinsel uyarılma
ve doyum yolu olarak kullanılması
gerekir. Bu açıdan, yalnızca düşlem (fantezi)
ya da deneme aşamasında kalan olağandışı
cinsel seçimler sapma olarak nitelenmez.
Cinsel sapmaların hemen hepsinin özünde,
cinsel kimlik(*) alanındaki bir bozukluk
yatar ve sapma genellikle bu bozukluğu
örtmeye yarar. Cinsel kimlik alanında görülen
en belirgin bozukluk, kişinin biyolojik
eşeyinden (cinsiyetinden) hoşnut olmayıp
ameliyatla eşeyi değiştirmeye yöneldiği
transseksüelliktir (*). Bir, transseksüel eş
seçimi açısından heteroseksüel, homoseksüel
ya da aseksüel olabilir.
Geleneksel olarak cinsel eş seçimi konusunda
bireyden beklenen, karşı cinsten
bireylerle ilişki kurmasıdır (heteroseksüellik);
oysa kişi kendi cinsinden bireylerle
ilişki kurmayı seçebilir (homoseksüellik ya
da eşcinsellik) ya da ayrım yapmaksızın her
iki cinsten kişilerle de cinsel ilişki kurma
eğiliminde olabilir (biseksüellik ya da çiftcinsellik).
Eşcinsellik(*) tıp açısından değil,
daha çok toplumsal yargı ve yasaklar nedeniyle
sorun olarak görülmektedir. Ruhsal
yönden, eşcinsel dürtünün, duygu ve davranışların
benlikle uyumlu olup olmaması
önemlidir; benlikle uyumlu eşcinsellik ruhsal
Jşir bozukluk olarak nitelenmez. Ancak
benlikte onaylanmayan ve çatışma yaratan
eşcinsel eğilimler ruhsal tedavi konusu
olabilir.
Çocukluktaki cinsel gelişim aşamalarında
görülen aksamalar, özgül ruhsal düzenlemeler
sonucunda, cinsel doyum için değişik
nesne ve yolların seçilmesine yol açabilir.
Ayrılık bunaltısına ve iğdişlik (hadımlık)
korkusuna karşı bir korunma düzeneği olan
bu yollar, yalnız cinsel değil saldırgan
dürtülerin de boşalımına olanak tanır. Bu
bağlamda kişi, karşıt cins gibi giyinme {bak.
transvestizm), özel giyim’eşyalarını ve benzeri
nesneleri kullanma {bak. fetişizm),
hayvanlarla {bak. zoofili) ya da çocuklarla
{bak. pedofıli) cinsel ilişki gibi değişik
uyarım ve doyum yollarına başvurulabilir.
Cinsel sapmalarda, doyuma ulaşabilmek
için cinsel ilişki kurulması zorunlu değildir.
Örneğin teşhircilik(*) ve dikizcilikte^) de
gösteri ve gözleme doğrudan haz kaynağıdır
ve karşıdaki kişiyle cinsel ilişki amaçlanmamaktadır.
Sadizm(*) ve mazoşizmde(*) saldırganlık
ve cinsellik dürtülerinin iç içe geçmesi söz
konusudur; bedensel zedelenme korkusunun
üstesinden gelme ya da güç kullanma
gibi duygular cinsel doyumun yerine geçmiştir!
Cinsel sapma
27
Mar