Claesz(oon), Pieter

Claesz(oon), Pieter, p i e t e r c l a e s z (o o n )
v a n h a a r l e m olarak da bilinir (d. 1597,
Burgsteinfurt, Münster Piskoposluk Bölgesi
– gömülüşü 1 Ocak 1661, Haarlem,
Felemenk), ölüdoğa çalışmalarında yeni bir
sadeliğe ve atmosferik niteliğe ulaşmayı
başaran Felemenkli ressam. Kalabalık kompozisyonlardan
ve maniyerist geleneğin
güçlü, yerel renk anlayışından kaçarak,
daha çok tek rengin tonlannı kullanarak
yalın düzenlemelere ağırlık verdi. Çoğu kez
“Kadehli Ölüdoğa”, Pieter Claesz’in yağlıboya
çalışması, 1649; Ulusal Galeri, Londra
National Gallery, Londra; fotoğraf. A C. Cooper Ltd.
büyük bir masanın bir kenannda kurulu
sade bir sofranın resmini yaptı. “Kahvaltı
sahnesi” denen bu tür kompozisyonlarında
bir bardak şarap, bir bıçak, içine balık ya da
ekmek konmuş bir sahan, bir kâse dolusu
meyve gibi nesneler üstünde oluşturduğu
ışık oyunlan, biçimlerin gerçek niteliğini
bozmadan zengin bir etki yaratıyordu. “Yanan
Mumlu Ölüdoğa” (1627, Mauritshuis,
Lahey) ve “Kahvaltılı Ölüdoğa” (1647,
Devlet Müzesi,-Amsterdam) gibi çalışmalan
birbiriyle ilişkili tek renkler arasındaki
yumuşak çeşitlemeleri yansıtıyordu. Onun
bu tutumu Baroğa daha yakın sonraki
resimlerinde iyice belirginleşti. 1640’tan
sonra yapıtları gittikçe bezemesel bir niteliğe
büründü. Bunlar arasında çok sayıda
ölüdoğa vardı. Oğlu Claes Pieterszoon
Berchem de ünlü bir manzara ressamı oldu.