Coeck, Pieter

Coeck, Pieter, c o c k , k o c k . c o e c k e , k o e c k
ya da c o e k e olarak da yazılır, c o e k e v a n
a e l s t olarak da bilinir (d. 14 Ağustos 1502,
Aelst [bugün Aalst] – Ö. 6 Aralık 1550,
Brüksel), Flaman ressam, heykelci, mimar,
goblen tasanmcısı ve sanat yazan.
1517-21 arasında Brüksel’de Bemaert van
Orley’in atölyesinde öğrenim gördükten
sonra 1527’de Anvers Loncası’na girdi.
İtalya’ya yaptığı bir gezinin ardından
1533’te Brükselli goblen dokumacısı Van
der Moeyen’in desteğiyle İstanbul’a gitti ve
orada bir yıl kadar kaldı. Bir kaynağa göre
I. Süleyman’ın da (Kanuni) bir portresini
yaptı. İstanbul’da çizdiği resimleri ölümünden
üç yıl sonra karısı bastırdı. Coeck’ün
ağaç baskı tekniğinde yedi oymabaskısını
içeren bu kitabın bilinen tek eksiksiz nüshası,
Londra’da British Museum’dadır. Sir
William Stirling Maxwell 1873’te Londra’da
aynı oymabaslulann daha küçük boydaki
bir tıpkıbasımını The Turks in MDXXXIII,
A Series o f drawings made in that year at
Constantinople by Peter Coeck o f Aelst and
published from woodblocks by his widow at
Antwerp in MDLIII… (1533’te Türkler,
Aelstli Peter Coeck’ün Bu Tarihte İstanbul’da
Yaptığı ve Dul Kansının Ahşap
Bloklardan Yararlanarak 1553’te Yayımladığı
Bir Dizi Çizim) başlığı altında ve 100
adetlik özel baskı olarak yayımlamıştır.
Coeck’ün oymabaskılan Osmanlı yaşamını
ve geleneklerini de gösteriyordu. Bunlardan
bir tanesi Atmeydanı’ndaki bir tören alayını,
alayı izleyen I. Süleyman’ı ve çevredeki
yapıları göstermesi bakımından önemli bir
belge niteliği taşır.
. 1534’te Anvers’e geri dönen Pieter Coeck,
İmparator V. Karl’ın (Şarlken) saray ressamlığına
getirildi. Bu arada üçüncü evliliğini
yaparak minyatür ressamı Maeyken
Verhulst’la evlendi. 1537’de Anvers Loncası’nın
başkanı oldu. Halı dokumacılığına
katkılanndan dolayı 1541’de Anvers kenti
adına ona yıllık maaş bağlandı. Resim
sanatının büyük ustalanndan Yaşlı Pieter
Bruegel, 1540’larda Coeck’ün yanına çırak
girdi, daha sonra da kızı Maria’yla evlendi.
Coeck’ün, Vitruvius ve Serlio’nun mimarlık
konusundaki kitaplannı çevirmesi, İtalyan
Rönesans mimarlığının Felemenk’te
daha iyi anlaşılmasını ve yaygınlık kazanmasını
sağladı. Coeck’ün heykellerinden ve
mimarhk yapıtlanndan günümüze pek bir
şey kalmamıştır. Viyana’daki Albertina
Grafik Koleksiyonu’nda, Londra’da British
Museum’da ve Leningrad’da Ermitaj Müzesi’nde
bazı çizimleri bulunmaktadır. Onun
olduğu sanılan dinsel konulu birkaç yağlıboyadan
başka, elinden çıktığı kesinlikle belirlenmiş
hiçbir tablo yoktur.