çökerten

çökerten, f İd e k ö k ç ü r ü k l ü ğ ü ya da f İd e
b a y g in l iö i olarak da bilinir, fideliklerde,
tohum ya da toprak yoluyla fidelere bulaşan
Rhizoctonia solani ve Aphanomyces cochlioid.
es ile Pythium, Phytophthora, Botrytis,
Fusarium, Cylindrocladium, Diplodia, Phoma
ve Alterrıaria cinsinden mantarlann yol
açtığı bitki hastalığı, Hastalığın erken gelişen
tipinde, yeni filizlenmiş olan tohumlar
toprağın içinde, genç fideler ise daha toprağın
üstüne çıkmadan çürür. Geç gelişen
tipinde, henüz toprağın üstüne çıkmış olan
fideler birdenbire solar, buruşur ve kökleri
çürüdüğü için ölür. Hastalığa yakalanan
odunsu bitki fideleri solup kuruduktan sonra
bile toprağın üstünde dik olarak kalır,
ardından kökler çürür. Çökerten hastahğı
özellikle çimlenmenin yavaş olduğu soğuk
ve çok nemli topraklarda büyük zararlara
yol açar.
Hastalığın önlenebilmesi için yapılması
gereken ilk iş, tohumların iyi akaçlanmış ve
iyi işlenmiş aydınlık topraklara ya da perlit,
turbalık yosunu ve vermikülit gibi maddelerden
hazırlanan steril kanşımlara ekilmesidir.
Aynca, toprağın buhar, sıcak hava ya
da gazlarla dezenfekte edilmesi gerekir.
Bunların yanı sıra, tohumlann sıkışık biçimde
ve derine ekilmesinden, aşın sulamadan,
aşın gölgeden ve aşırı gübrelemeden kaçınılmalı;
çatlak ve kınk olmayan tohumlar,
toz halindeki mantar ilaçlanyla ilaçlanmahdır.
Hastalık, erken aşamalannda sıvı mantar
ilacı uygulamasıyla denetim altına alınabilir.