Commynes Philippe

Commynes, Philippe de, c o m i n e s olarak
da yazılır (d. y. 1447 Comines, Flandre – ö.
18 Ekim 1511, Argenton Château, Fransa),
Memoires (1524; Anılar) adlı yapıtıyla ortaçağın
en büyük tarihçileri arasına giren
devlet adamı.
Altınpost tarikatı üyesi bir şövalyenin
oğluydu. Vaftiz babası Burgonya dükü Philippe
le Bon’un (III. Philippe) sarayında
yetişti. 1464’te Philippe’in oğlu Charolais
Kontu Charles’ın (Charles le Temeraire)
maiyetine girdi. 1465’te Fransa krah XI.
Louis’ye karşı girişilen savaşa katıldı ve
Liege’e düzenlediği ilk seferinde (1466-67)
Charles’a eşlik etti. Charles’ın 1467’de Burgonya
Düklüğü’nün başına geçmesi üzerine
danışmanlığa getirildi ve elçi olarak İngiltere,
Ispanya ve Bretanya’ya gönderildi.
1468’de Charles’ın XI. Louis’yi fiilen tutsak
olarak bulundurduğu Peronne’daki ünlü
toplantıda hazır bulunarak, bir anlaşmaya
varmalarını sağladı.
Diplomatlık yeteneğinden etkilenen Louis’nin
çağrısı üzerine, 1472’de Charles’m
yanından ayrılarak mabeyinci (chamballan)
ve özel danışman olarak Fransız sarayına
girmeyi kabul etti. Bu davranışın karşılığında
cömertçe ödüllendirildi. Louis’nin
1483’te ölmesinden sonra*, naibeliği üstlenen
Anne de Beaujeu’nün danışmanlarından
biri oldu. Ama Orleans düküyle (sonradan
XII. Louis) birlikte yönetime karşı
entrikalar çevirdi ve Anne ile dük arasındaki
“Çılgın Savaş”a karıştı. Bu girişiminden
dolayı birkaç ay hapis kaldıktan sonra 1489
sonlarında VIII. Charles’ın kendisini bağışlamasıyla
yeniden göze girdi. İtalya seferinin
(1494-95) başlarında görüşmeci ve ardından
elçi olarak Venedik’e gönderildi.
XII. Louis döneminin başlarında herhangi
bir yönetim görevi almamasına karşın, sonraları
Louis’nin İtalya politikasını biçimlendirmesinde
önemli rol oynadı.
Memoires adlı yapıtındaki keskin psikolojik
gözlemleri, çarpıcı betimlemeleri ve
canlı anlatımı oldukça yetenekli bir yazar
olduğunu ortaya koymaktadır. XI. Louis’ye
karşı beslediği önyargılara karşın, tarafsız
kalmayı başarmıştır. Ama yapıtı olaylara
ilişkin birçok yanlışlık ve eksikler içermektedir