çoninler

çoninler (Japonca çonin: “kentli”), Japonya’da
Tokugava (Edo) döneminin (1603-
1867) ilk yıllarında ortaya çıkan ve zengin,
nüfuzlu bir toplumsal kesim oluşturan kentli
sınıf.
Kentlerde (ço) oturduklan için çonin adını
alan sınıfın üyeleri çoğunlukla tüccardı,
ama zaman zaman esnaf ve zanaatçılar da
aralanna katılırdı. Zorunlu borç almalara,
mal ve mülklerine el konmasına ve zenginliklerini
sınırlamak için çıkarılan yasalara
karşın, Tokugava döneminde sayıları hızla
arttı. Refah ve zenginlikleri, kendilerine
ağır biçimde borçlanan köylü ve samurai
(savaşçı) sınıflarının yaşadığı ekonomik
güçlüklerle tam bir karşıtlık içindeydi. Genellikle
devletin sorumlu tutulduğu bu durum
büyük tepkilere ve hoşnutsuzluğa yol
açıyordu.
Japonya’da fon/n’lerin parasal desteğiyle
astronomi, tanm, tıp ve inşaat mühendisliğinde
ilerlemeler gerçekleşti. Aynca, özellikle
Genroku dönemi(*) (1688-1704) ve
Bunka-Bunsey döneminde(*) (1804-29) büyük
kentlerde özgün bir çonin kültürü
gelişti. Belirgin özelliği tüketim harcamalan-
•nııj aşın boyutlara ulaşması olan bu kültür,
haiku (17 heceden oluşan, Japon şiiri),
Kabuki ve coruri(*) tiyatrosu gibi, sanatta
511 Çoorg
yeni biçimlerin ortaya çıkmasını ve Japonya’da
erotik roman ile kısa öykünün gelişmesini
sağladı. Geyşalar gibi, başlıca görevi
erkekleri eğlendirmek olan kadınlar da ilk
kez bu dönemde önem kazandı.
Batılı çağdaşlannın tersine çonin’ler, devlet
desteğinden bağımsız olmaya çalışmadılar.
1868’de feodal düzene son veren Meici
Restorasyonu sırasında (1868-1912) devlet
müdahalesinden kurtulup bağımsız biçimde
gelişme olanağı bulduktan sonra gittikçe
güçleri azalmaya başladı. Genellikle samurai
sınıfından girişimciler çomn’lerin iş dünyasındaki
yerini aldı.