Çorlu

Çorlu, Marmara Bölgesi’nin Trakya bölümünde,
Tekirdağ iline bağlı ilçe ve ilçe
merkezi kent. Yüzölçümü 1.132 km2’dir.
Kuzeyden Kırklareli ili ile Saray ve Çerkezköy
ilçeleri, doğudan İstanbul ili, batıdan
Tekirdağ Merkez ve Muratlı ilçeleri, güneyden
Marmara Denizi ile çevrilidir.
Çorlu topraklan, Trakya’nın en verimli ve
büyük havzalarından Ergene Havzasr içinde
yer ahr. Genel olarak hafif engebeli bir
düzlük niteliği taşır. İlçenin doğu kesimindeki
alçak sırtlar, Ergene Havzasının da
doğudaki doğal sınırını oluşturur. Bu geniş,
az parçalanmış, alçak alüvyal düzlük dışında,
Marmara Denizi kıyısında dar bir şerit
biçiminde uzanan kıyı ovalan vardır. İlçe
topraklarını Ergene Irmağı ile önemli kollanndan
Çorlu Deresi sular.
İlçenin genellikle düz olan Marmara Denizi
kıyıları, geniş kumsalları ve plajları ile ■
önemli bir turizm merkezidir. Özellikle
Marmara Ereğlisi ve çevresi, İstanbulluların
dinlenme yerlerinden biri durumuna gelmiş
ve kıyı şeridi yazlık konutlar ve turistik
tesislerle dolmuştur.
Çorlu’dan bir görünüm
Anadolu Yayıncılık Arşivi
513 Çorlu
Çorlu, elverişli doğal yapısı, güçlü ulaşım
bağlantılan ve stratejik önemiyle Tekirdağ’ın
en gelişmiş ilçelerinden biridir. İlçede
ileri tanmsal üretim, gelişip çeşitlenmiş bir
sanayi ve canlı ticaret etkinlikleri vardır.
Osmanlı Döneminden bu yana süregelen
bitkisel ve hayvansal ürünleri ile İstanbul’u
besleyen bir merkez durumundadır. Cumhuriyet
döneminden sonra aynı zamanda bir
sanayi ve ticaret merkezi de olmuştur.
İleri teknoloji kullanan bitkisel üretim
önemli ölçüde çeşitlenmiştir. Büyük miktarlarda
buğday, arpa, yulaf, şeker pancan,
ayçiçeği, elma, üzüm ve kiraz yetiştirilir;
buğday-ayçiçeği dönüşümü son derece yaygındır.
Hayvancılık da, bitkisel üretim kadar
gelişkindir. Hemen hemen tümüyle besi
hayvancılığı yapılır. En çok kıvırcık koyunu
ve kültür ırkı sığırlar beslenir. Çok sayıda
mandırada üretilen süt ve süt ürünleri
büyük ölçüde İstanbul pazanna yollanır.
Marmara kıyılannda yapılan balıkçılık da
bir başka önemli gelir kaynağıdır. Tanma
dayalı sanayi dışında, kimyasal ürünler,
orman ürünleri, metal eşya ve makine
imalat dallarında da büyük ölçekli, modern
teknoloji kullanan pek çok fabrika vardır.
Sanayi tesisleri Çorlu kentinde yoğunlaşmıştır.
Şerefli yakınında, 500.500 m2’lik bir
alanda kurulmuş olan Trakya Birlik entegre
yağ tesisleri, Tekirdağ sınırlan içindeki en
büyük sanayi tesislerinden biridir. Marmara
Ereğlisi’ndeki iskele, akaryakıt yükleme ve
boşaltma limanı olarak işlev görmektedir.
Yöredeki ilk insan yerleşmesi İlk Tunç
Çağma (İÖ 3500-3000) uzanır. Marmara
Ereğlisi’nin 5 km batısındaki Toptepe’de ve
Çorlu sapağının doğusundaki Şerefli Çiftlik’te,
Troya I özellikleri taşıyan buluntulara
rastlandı. Roma Döneminde Perinthus
adlı önemli bir yerleşim yeri olan Marmara
Ereğlisi’nde yapılan kurtarma kazılannda
lahitler bulundu. 1980’lerde ise kent surlan,
tiyatro ve katedral incelendi, aynca çevrede
pek çok tümülüs bulunduğu saptandı. Gene
Marmara Ereğlisi’nin 7-8 km kuzeyindeki
Umurca Çiftlık’te yapılan araştırmalarda
da, Tarihöncesi döneme ait olduğu sanılan
madeni bir orak, Roma ve Bizans dönemlerinden
kalma yazıtlar ve başka mimari
parçalar bulundu.
İÖ 1000’lerde, Trakya Frigleri yörede bir
koloni kent kurdu. Yöre, Pers (IÖ 500) ve
Makedonya (İÖ. 350) egemenliklerinin ardından,
Roma İmparatorluğu’na bağlandı
(İS 46). 395’te Bizans egemenliğine girdi ve
Tzurulon adını aldı. Askeri önemi nedeniyle
Osmanlılann Rumeli’de fethettikleri ilk
yerleşmelerden biri oldu; 1359’da, I. Murad
tarafından kesin olarak Ösmanlı topraklarına
katıldı. Şemseddin Sami Kamusü’lÂlam’âa
Çorlu’dan, “Edime vilayetinin
Tekfurdağı (Tekirdağ) sancağına bağlı bir
kaza” olarak söz eder.
Balkan Savaşlan (1912-13) sırasında Bulgarlar
tarafından işgal edilen Çorlu, Milli
Mücadele’de de Yunan işgaline uğradı
(1920). Mudanya Mütarekesi’nin ardından,
önce 15 Ekim 1922’de İtalyanlara teslim
edildi; 31 Ekim’de de Türkiye topraklarına
katıldı.
Çorlu kenti ilçenin iç kesiminde, önemli
ulaşım bağlantılan üzerinde yer alır. Uluslararası
E-5 Karayolu ve Şark Demiryolu
kentten geçer. Tekirdağ, Edirne, İstanbul
gibi il merkezlerine yakın olan kent, önemli
bir ticaret merkezidir. Çevresinde büyük
ölçekli modern un fabrikalarının yanı sıra,
bitkisel yağ üreten üç, metal eşya ve makine
üreten iki, ambalaj kâğıdı, çimento torbası,
karton, şrenz, testliner, oluklu mukavva ve
Çorlulu Ali Paşa Külliyesi 514
oluklu karton üreten dört tesis daha vardır.
Hepsi de ileri teknoloji kullanan, büyük
kapasiteli kuruluşlardır. Tanm araç ve gereçleri
yapan, tanmsal ürün işleyen küçük
işyerleri de önemli yer tutar. Bir devlet
hastanesi bulunan kentteki en önemli tarihsel
yapı, Sultan Süleyman Camisi’dir
(1521). Çorlu Belediyesi 1877’de kuruldu.
Nüfus (1985) ilçe, 89.124; kent, 59.107.