Çukurova

Akdeniz Bölgesi’nde ova. Adana ovasının Akdeniz’e
doğrudan doğruya komşu güneybatı kesimini oluşturan
Çukurova, kuzeyde Orta Toros’lar’ın (batıda Bolkar
dağı, onun doğusunda Aladağ) ilk tepeleri eteğinde
başlar; doğuda Misis tepelerine yaslanır; güneyde Karataş
burnu, ovanın denize doğru en çok ilerleyen noktasını
oluşturur; batıda Toroslar ile deniz arasında gitgide
darlaşan bir düzlük halinde Erdemli yakınlarına kadar
uzanır; güneydoğu Misis tepeleriyle Ceyhan ırmağı
ağzı arasında, Yumurtalık limanının önünü kapatan dil
ile İskenderun körfezi içinde doğuya doğru uzanır.
Adana ovasının iki bölümüne ad verme bakımından
coğrafyacılar arasında düşünce birliği yoktur. Bazıları
Adana ovasının tümüne (Çukurova-Yukarıova) Çukurova
derler ve asıl Çukurova’ya da, yakıştırma yoluyla
Aşağıova adını verirler. Birinci Türk Coğrafya kongresi
(1941) bu karışıklığı önlemek için Amanos-Toros dağları
arasında yeralan ovanın bütününe Adana ovası adını
vermiş, eskiden beri kullanılan Yukarıova ve Çukurova
adlarının da, Ceyhan ırmağının Misis boğazında birbirinden
ayrılan iki bölümü için kullanılmasını uygun bulmuştur.
Adana ovasının toplam yüzölçümü (kenarındaki hafif
engebeli kesimlerle) 5 250 km2’dir; bunun büyük bölümü
Çukurova (3 150 km2), geri kalan bölümü Yukarıova
(2 100 km2) oluşturur. Yazları kurak tipik Akdeniziklimi etkisindeki Çukurova, çok eski dönemlerden bu
yana, sürekli bir yerleşme alanıdır. Bununla birlikte,
ovanın iktisadi bakımdan tam değerlendirilmesi için su
probleminin çözümlenmesi, bataklıkların kurutulması,
regülatör ve barajlarda yükseltilen suyun kanallar aracılığıyla
tarlalara kadar götürülmesi gerekmiş, cumhuriyet
döneminden sonra bataklıkların kurutulması, Seyhan
barajının yapılması gibi çalışmalar sonunda, Çukurova
ülkemizin başlıca pamuk üretimi alanına dönüşmüştür.
Adana, Tarsus, Mersin, vb. büyük sanayi ve ticaret
kentlerinin yeraldığı ovada ayrıca, önemli ölçüde
turunçgil, tahıl, sebze, baklagiller ve susam yetiştirilmektedir.