tam a d ı l u c a d i
SIMONE DI MARCO DELLA ROBBIA (d. 1399/
1400, Floransa – ö. 10 Şubat 1482), Floransa
Rönesansı’mn öncülerinden heykelci. Kurduğu
aile atölyesi sırlı terra-cotta (pişmiş
toprak) eşya yapımında uzmanlaşmıştı.
Ailesinin adıyla anılan terra-cotta yöntemini
geliştirmeden önce mermerle çalışıyordu.
1431’de, belki de en önemli yapıtı olan olarak değeri tartışılmaktaysa da, bunlar
genellikle dolaylı olarak yargıcın hükmünü
etkilemektedir.
Ceza yargılaması hukukunda yerleşmiş
olan ilkelere göre delillerin bazı özellikler
taşıması gerekir: 1) Delil akılcı ve gerçekçi
olmalıdır. Örneğin dinsel delil döneminde
olduğu gibi sanığın suçlu olup olmadığının
anlaşılması için onun ateş, zehir, kaynar su
gibi sınamalardan geçirilmesi günümüzde
kabul edilebilecek bir şey değildir. Yemin
yoluyla kanıtlama da gerçekçi bir davranış
olmadığından yeminin ceza yargılamasında
delil olamayacağı kabul edilmiştir. 2) Delil
amaca elverişli ve olayı temsil edici, onu
yansıtıcı olmalıdır. 3) Delil hukuka ve
yasaya aykırı olmamalıdır. Bu nedenle yasanın
açık kuralı gereğince sanığın yakınlarına
tanınmış olan tanıklıktan çekinme hakkı
(Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu m. 47)
bu durumdaki bir tanığa bildirilmemiş ve
anlatılmamışsa bu tanığın beyanı delil olarak
değerlendirilemez (m. 245). Ayrıca
yasaya aykırı yollardan elde edilmiş bir
delilin değerlendirilip değerlendirilemeyeceği
sorunu yasalarla çözüme bağlanmış değildir.
Alman Federal Temyiz Mahkemesi
(Bundesgerichtshof) kararlarına göre özel
kişilerce gizli dinleme (bant kaydı) ve
haberleşmenin gizliliğinin çiğnenmesi yoluyla
mektup açarak elde edilen deliller
mahkemece değerlendirilemez. En iyisi bu
gibi durumların yasalarla düzenlenmesidir.
4) Delil, yargılamada tarafların da öğrenebileceği
ve algılayabileceği biçimde açıklanmalıdır.
Bu nedenle örneğin yargıcın olay
hakkmdaki kişisel bilgisine dayanarak karar
vermesi kabul edilemez. Çünkü bu bilginin delil olarak taraflarca yargılama sırasında
tartışılması olanaksızdır. Yasa yargıcın kanaatinin
duruşmadan edinilmiş olması ve
delillerin açıkça ortaya konmuş olması koşullarını
arar. Doğru olan, olay hakkında
kişisel bilgisi olan yargıcın yargıçlıktan çekinerek
tanık olarak görev yapmasıdır.
Della Robbia, Luca,
12
Haz