denizatı

d e n î z a y g ir i olarak da bilinir,
Gasterosteiformes takımının Syngnathidae
familyasının Hippocampus cinsini oluşturan
küçük deniz balıklarının ortak adı. Tropik
ve ılıman denizlerin kıyı sularında yaşayan
24 kadar türü tanımlanmıştır. Denizatlan,
üst üste dizilmiş enine halkalar oluşturan
gövde zırhlan, öne doğru kıvrılan kavrayıcı
kuyruklan ve atmkini andıran öne doğru
eğik başlarıyla çok tipik hayvanlardır. Uzayarak
hortum biçimini almış bir burunları,
küçük bir ağızları, yumuşak ışınlı tek bir sırt
yüzgeçleri ve birbirlerinden bağımsız olarak
hareket edebilen gözleri vardır. Uzunlukları
4:30 cm arasında değişir.
İyi yüzücü olmayan denizatı genellikle
kıyılarda, kuyruğunu dolayarak tutunabile-ceği yosunlann ve öbür deniz bitkilerinin
arasında hareketsiz yaşar. Yüzerken gövdesini
dikey konumda tutup yüzgeçlerinin
yardımıyla ilerler ve yüzme keselerindeki
gaz miktarını ayarlayarak yüzme derinliğini
değiştirebilir.
Döllenmiş yumurtalan dişi değil erkek
taşıdığı için, denizatının üreme davranışı
oldukça ilginçtir. Dişiler tarafından erkeğin
kuyruğunun altındaki bir kuluçka kesesine
bırakılan yumurtalar, açılıncaya değin burada
saklanır. Yumurtalar açıldığında erkek
denizatı gövdesini bükerek yavruları kesenin
deliğinden dışan atar.
Atlas Okyanusunda yaşayan cüce denizatı
(H. zosterae) öbür türlerin hepsinden daha
küçüktür. H. ramulosus (ya da H. guttulatus)
Avrupa ve Türkiye’yi çevreleyen denizlerde
çok bol bulunur. Kahverengi ya da
siyaha yakın koyu renkli, iri bir tür olan H.
kuda Büyük Okyanusta, ortalama uzunluktaki
H. whitei Avustralya kıyılarında yaşar.
Denizatı, değişik görünümüyle öteden beri
ilgi uyandırmış, akvaryum hayvanı, süs
eşyası ve arma amblemi olarak gündelik
yaşama girmiş, hatta çeşitli hastalıklann
tedavisinde kullanılmıştır.
denizaygırı bak. denizatı
denizbilim bak. okyanusbilim