Denktaş, (Mehmet) Rauf

(d. 1924, Baf,
Kıbrıs), Kıbrıslı Türk devlet adamı. Kuzey
Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin (KKTC) ilk
cumhurbaşkanıdır.
İlk ve ortaöğrenimini Lefkoşe ve İstanbul’
da tamamladı. Londra’da Lincoln’s Inn’dehukuk öğrenimi gördü. 1947’de Kıbrıs’a
dönerek avukatlığa başladı. 1948’de Türk
İşleri Komisyonu’nda görev aldı. 1950-57
arasında başsavcı yardımcılığı görevinde
bulundu. Bu arada Ingilizlerin bir anayasa
taslağı hazırlama girişiminde görev aldı.
Ama adadaki Rumlarla Türklerin görüşleri
uzlaştınlamadığmdan tasarı gerçekleşmedi.
Denktaş 1959’da İngiltere, Türkiye ve Yunanistan’ın
da yer aldığı ve bağımsız bir
Kıbrıs devletinin kurulmasını sağlayan antlaşmaların
hazırlandığı Zürich ve Londra
toplantılarına katıldı.
16 Ağustos 1960’ta kurulan bağımsız Kıbrıs
Cumhuriyeti’nin Türk Cemaat Meclisi
başkanlığına seçildi. Anayasa uygulamaları
konusunda Rum ve Türk toplumları arasında
başgösteren gerginliğin çatışmaya dönüşmesi
üzerine, Mücahit örgütünün kurulmasına
öncülük etti. 1963’teki tedhiş olaylarıyla
ilgili olarak İngilizlerle görüşmek amacıyla
Kıbrıs’tan ayrılmasından sonra sürgün
sayılarak yaklaşık dört buçuk yıl Kıbns’a
dönmesine izin verilmedi. Bu sırada iki
toplumun fiilen kopmasıyla 28 Aralık
1967’de kurulan Kıbrıs Geçici Türk Yönetimi yürütme kurulu başkan yardımcımı oldu.
13 Nisan 1968’de Kıbrıs’a dönmesine izin
verildi. 1968-74 arasında Türk toplumu
temsilcisi olarak Rum Temsilciler Meclisi
başkanı Klerides ile toplumlararası görüşmeleri
yürüttü. 15 Temmuz 1974’te Makarios’a
karşı yapılan darbeden sonra Türkiye’
nin gerçekleştirdiği askeri harekâtla Kıbrıs’
m statüsü önemli ölçüde değişikliğe uğradı.
Rumlar güçlü bir merkezî yönetimin denetiminde
çok bölgeli, serbest dolaşım ve
adanın herhangi bir yerinde mülk edinme
hakkına dayalı bir sistem önerirken, Türkler
coğrafi temele dayanan iki toplumlu
federasyonu savundu. Uzlaşma sağlanamadı
ve Türklerin denetimindeki bölgede 13
Şubat 1975’te Kıbrıs Türk Federe Devleti
kuruldu. Devlet başkanı seçilen Rauf Denktaş
Ocak-Şubat 1977’de Birleşmiş Milletler’in
arabuluculuk çabaları çerçevesinde
Makarios ve Birleşmiş Milletler genel sekreteri
Kurt Waldheim ile iki uzun görüşme
yaptı. Sonunda iki toplumlu federatif bir
devlet kurulması yolunda anlaşmaya varıldı.
Ama bunun gerçekleştirilmesi için sürdürülen
görüşmeler sonuç vermeyince, 15 Kasım
1983’te bağımsız KKTC ilan edildi. Rauf
Denktaş, Kurucu Meclis niteliği alan Kıbrıs
Türk Federe Devleti Meclisi’nce cumhurbaşkanlığına
seçildi. Haziran 1985’te yapılan
halk oylaması sonunda yedi yıllık bir
süre için yeniden bu göreve getirildi.