DERİSİ DİKENLİLER (Echinoderma)

Denizyıldızı, denizkestanesi, .denizhıyarı ve denizlâlesi
gibi deniz hayvanlarını içine alan E chinoderm ata şubesi
(fılum) hayvanlarına verilen ortak isim. Ekinoderm kelimesi
eski Y unanca’da “ kirpi derili” m ânâsında olup
ekseri ekinoderm lerin (derisidikenliler) dikenli derilerine
delalet eder. D ünyada okyanusların sularında
görülen derisidikenliler umumiyetle sıcak sularda bulunur.
Derisidikenliler erkek veya dişidir. Y avrular
genelde yum urtadan çıkarlar. Çoğu zam an büyük miktarda
yum urta ve sperm rastgele denize bırakılır ve
böylece döllenm e hasıl olur. İlk yum urtadan çıktıkları
zam an yavrular şekil olarak iki taraflıdır. A ncak bu
şekil kısa zam anda değişir. Tipik olarak derisidikenlilerin
vücudu m untazam ve beşe bölünm üş bir “güneş”
şeklindedir. Ağız ve mideleri ise m erkezde bulunup
başları yoktur. Ağız etrafında bulunan bir sinir halkasından
vücudun bütün taraflarına yayılan bir sinir sistemi
vardır. Su dam ar sistemini A m bulakral sistem
barındıran kanal da başka bir halkayı teşekkül ettirir.
Bu sistem de bütün vücuda yayılmıştır.
Ekseriya derisidikenlilerin iskelet yapısı kireçimsi ve
hem en deri altında bulunm aktadır. A ncak deniz hıyarında
olduğu gibi iskelet küçük kireç yumruları
(düğüm ) şeklinde de görülür. Derisidikenlilerin vücut
parçalarını yenileyebilme özelliği vardır. Denizyıldızları
umumiyetle bir veya bir kaç kolunu yenileyebildiği
gibi deniz hıyarı iç organlarından bazılarını da
yenileyebilmektedir.