DEYLEMÎ

DEYLEMÎ; on birinci yüzyılda yetişmiş büyük
hadis âlimi ve târihçi. İsmi Şireveyh bin Şehrdâr bin
Şireveyh ed-Deylemî el-Hemedânî, künyesi Ebû
Şücâ’dır. Soyu, Esved-i Ansî’yi öldüren sahâbî Fîrûz
Deylemî’ye ulaştığı için Deylemî diye meşhur
olmuştur. Aslen Hemedanlıdır. 1053 (H. 445) senesinde
doğdu. 1115 (H. 509) senesinde vefât etti.
Hadis öğrenmek ve dinlemek için, Hemedan,
Bağdat, Kazvin ve İsfehan gibi zamânmın ilim
merkezlerine gitti. Ebü’l-Fadl Muhammed bin Osmân
el- Kümesânî, Yûsuf bin Muhammed el-Müstemlî,
Ebül’-Ferec Ali bin Muhammed bin Ali el-
Cerîrî el-Becelî, Ahmed bin Isâ bin Abbâd ed-Dîneverî,
Ebû Mansûr Abdülbâki bin Ali el-Attâr,
Ebü’l-Kâsım bin el-Bûrî, Ebû Arnr bin Mende gibi
pekçok âlimden ilim öğrenip, r^adîs-i şerif dinledi.
Kendisinden de; oğlu Şehrdâr, Muhammed
bin Fadl el-İsferâinî, Hâfız Ebû Mûsâ el-Medînî,
Hafız Ebü’l-Alâ Ahmed bin Haşan bin Ahmed el
Attâr, Muhammed bin Ebi’l-Kâsım es-Sâvî, Ebü’l-
Fütûh et-Tâî gibi birçok âlim ilim Öğrendi ve hadîs-
i şerif dinledi. Talebe yetiştirip, kıymetli eserler
yazdı. 1115 (H. 445) senesinde vefât etti. Müsned-
i Deylemî diye de meşhur olan Firdevs-ül-
Ahyâr adlı eserinde rivâyet ettiği hadîs-i şeriflerden
bâzıları şunlardır:Ümmetimden günâhları çok olanlara şefâat
edeceğim.
Kur’ân-ı kerîmin başka sözlere üstünlüğü,
Allahü teâlânm yaratılmışlara olan üstünlüğü
gibidir.
Namazı ilk vaktinde kılmanın, namazı son
vaktinde kılmaya üstünlüğü, âhiretin dünyâya
üstünlüğü gibidir.
Toplu olarak yemek yiyiniz. Ayrı ayrı yemeyiniz.
Zîrâ toplulukta bereket vardır.
Cumâ günlerinde öyle bir an vardır ki,
mü’minin o anda ettiği duâ reddolunmaz.
Eserleri: Deylemî’nin yazdığı eserlerinden
bâzıları şunlardır: 1) Târih-i Hemedân, 2) Firdevs-
ül-Ahyâr: İçinde on bin hadîs-i şerif vardır.
Bu eseri oğlu Şehrdâr yeniden tanzim edip kısaltmıştır.
1990’da neşr edilmiştir. 3) Riyâd-ül-Üns li-
Ukalâ-il-Üns fî Mârifeti Ahvâli Nebî, 4) Târîhul-
Hulefâ.