Domuz gribi için dezenfektanlar işe yarıyor mu? El hijyeni ne kadar önemli?
Bir dönem tüm dünyayı kasıp kavuran domuz gribi henüz unutulmadı. Domuz gribini önlemek için dezenfektanların faydası ise günlerce konuşulup durdu. Peki dezenfektanlar bu tür hastalıklarda işe yarar mı? Ziraat Yüksek Mühendisi Derya Ulaşoğlu sorularımızı yanıtladı
Domuz gribi H1N1 virüsüne etkili ruhsatlı dezenfektan var mı?
Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü onaylı ortalama 261 adet dezenfektan olmasına rağmen, aktif madde içeriğinden dolayı,hidrojen peroksit ve benzelkonyum klorür içeren 7 adet dezenfektan H1N1 virüsüne karşı etkili gözükmektedir.
Dezenfektan seçiminde neye dikkat edilmelidir?
Tüm kurumlar öncelikli olarak Sağlık bakanlığı ve İl Sağlık Müdürlüklerinden bilgi almalıdır.Ayrıca sağlık bakanlığı onaylı pest kontrol firmaları (ilaçlama firmaları) ile çalışmalıdır.Belgeleri istenmelidir.
Sizin dezenfekte öneriniz nedir?
El hijyeni en önemli konudur. Temizlik yaparken normal temizlik malzemeleri
kullanılabilir. Riskli ,sık kullanılan noktalarda (kapı kolu, uzaktan kumandalar, telefon, masa vs.) hypoklorit (çamaşır suyu ) solüsyonu kullanılabilir. CDC’ (Amerika Enfeksiyon Hastalıkları Merkezi)’ye göre de 1 ölçek çamaşır suyuna 9 ölçek su kullanılmalıdır. Durulanmadan önce bir süre beklenmelidir.
El sanitasyonu için ne önerirsiniz?
Alkol bazlı el antiseptiği önerilebilir. Bunlarında sağlık bakanlığı onaylı olanları tercih edilmelidir.
El yıkama konusuna değinebilir miyiz?
El yıkama gelişmiş ülkelerde virüslere karşı en fazla vurgu yapılan konudur.Hatta Amerika’daki ‘Sabun ve Deterjan Derneği’ ve ‘Amerikan Temizlik Enstitüsü(ACI) ’ 19-25 Eylül,2010 ‘da ‘Uluslararası El Yıkama Haftası’ düzenlenmiştir. Her yılda düzenlemektedir.
‘Global El Yıkama Günü’ 15 Ekim olarak UNİCEF tarafından ilan edildi.Ve 2008 yılından beri de kutlanmaktadır.
Eli sabunlu veya sabunsuz yıkamak fark edermi ?
Kesinlikle fark vardır. Sabunla yıkamak kesinlikle daha etkilidir. Ve önemlidir. Tüm sabun çeşitlerinin de etkinliği vardır.
El yıkama alışkanlığı kimlerde daha fazladır?
Bayanların erkeklerden daha sık el yıkadığı da çalışmalarda ortaya çıkmıştır.
Atlanta’da yapılan çalışmada kadınların % 16’sı, erkeklerin % 37’sinin faaliyetler sonrası el yıkamadığı gözlenmiştir. Başka çalışmalarda bu sonucu desteklemektedir.
El yıkamada püf nokta nedir?
Öncelikli olarak sabun alınca çok az su ile eli ovuşturmalıyız. Bol su başta olmamalıdır.
Hangi durumlarda el mutlaka yıkanmalıdır?
Her fırsatta yıkanması uygundur.
Biryerden biryere gidildiğinde ( örneğin eve ve okula gelindiği zaman)
Yemek hazırlamaya başlamadan önce
Yemek öncesi ve sigara içtikten sonra
Tuvalet kullanım sonrası
Hayvana dokunduktan sonra
El kirli olduğu düşünüldüğünde
Öksürme, hapşırma sonrası
Çocuk altını temizleme sonrası
Dezenfekte ve temizlik elemanları nasıl korunmalıdır?
Kimyasal ile dezenfekte yapanlar özel tulum ve yüz maske takmalıdır.Bu kurala her zaman uyulmadığı görülmektedir. Ev temizliği yapanlar tek kullanımlık eldiven kullanmalı ve sonrasında atmalıdır.Bu sıklık birden fazla olabilir. WC için bu çok önemlidir.
Korunma için başka önerileriniz nedir ?
Hijyene dikkat etmenin yanında hergün koltuk altından ateş ölçülebilir. Ateş 38.5’a çıkmışsa hastaneye gitmek düşünülebilir. Elimizi ağız, burun ve göze götürmemeye de dikkat etmeliyiz. Öksürürken ve hapşırırken peçete kullanılmalı, sonrasında elimizi yıkımalıyız. Peçeteyi çöpe atmalıyız. Hasta isek evde kalmalıyız. Dışardaki insanlara bulaşması engellenmelidir. Yollara tüküren insanlar uyarılmalıdır.
Kurumlara düşen görev nedir ?
Halk tuvaletlerinin beş yıldızlı otel konforunda yapılması hedeflenmelidir. Geçen yıl ziyaret ettiğimde gördüğüm New York Bryant Park’ın halk tuvaletinde bu gerçekleşmiştir. Temizlik görevlileri çalışmakta ve ücretsizdir. Tüm sanayi çarşı, pasaj ve işyeri tuvaletlerinde aynı hedef konulmalıdır. Bu denetimler belediye ve İl Sağlık Müdürlükleri ortak çalışması ile gerçekleşebilir. Tüm WC’lerin sayısı çıkarılmalıdır ve rutin denetlenmelidir.
Virüs ne kadar süre yaşar?
Paslanmaz çelik ve plastik: 24-48 saat yaşar. 24 saat içinde ele bulaşabilir.
Tekstil,kağıt ve peçete: 8-12 saat yaşar. 15 dakika içinde ele bulaşabilir.
Eller: 5 dakika yaşar