DİOGENES

DİOGENES (Romarıos-IV); 1068-1071 târihleri
arasındaki Bizans imparatoru. Kostantinous
Diogenes’in oğludur. Doğum târihi kesin bilinmemektedir.
Kapadokyalı soylu bir âileye mensuptu.
İmparator Onuncu Kostantinous’un 1067’de
ölümüyle dul kalan İmparatoriçe Eudokia ile evlenerek,
1 Ocak 1068’de Bizans tahtına çıktı.
İmparator olur olmaz, Franklardan, Uzlardan
ve MakedonyalIlardan topladığı orduyla Selçuklulara
karşı seferlere başladı. Kayseri, Sivas, Divriği,
Toroslar ve Haleb yoluyla güneye indi. Menbic’i
aldıktan sonra, İstanbul’a döndü. 1070’te Kayseri,
Palu ve Sivas bölgelerinde harekâtta bulundu.
Ancak, bütün bunlara rağmen, Selçuklu Türklerinin
Anadolu içlerine girmelerini önleyemedi.
Bunun üzerine Türk akmlannı kesin olarak kırmak
gâyesiyle yeniden harekete geçti. Muhtelif ırklardan
meydâna gelen kalabalık bir ordunun başında
Türkleri Anadolu’dan sürmek ve arkasından İran’a
yürüyerek Sultan Alparslan’ın merkezini zaptetmek
için 13 Mart 1071’de yola çıktı. Ancak 26 Ağustos’ta
târihin en büyük meydan muhârebelerinden
biri olan Malazgirt Savaşını kaybetti. Bütün hazîneleri
ile birlikte Sultan Alparslan’a esir düştü
(Bkz. Malazgirt Meydan Muhârebesi). Kendisine
bir hafta kadar güzel bir îtina ve âlicenaplık gösteren
Sultan Alparslan, Diogenes ile bir ittifak
yaparak ülkesine dönmesine müsâade etti. Yapılan
antlaşmaya göre İmparator, bir buçuk milyon altın
fidye ödeyecek, her sene 360 bin altın vergi verecek,
imparatorluk ülkesinde bütün Müslüman esirleri
serbest bırakacak, lüzûmu hâlinde Sultan Alparslan’a
asker gönderecekti.
Sultan Alparslan’ın verdiği birliğin muhâfazasında
yola çıkan İmparator Diogenes, bu muvaffakiyetsizliğinden
dolayı azledilmiş ve Mihâil
tahta çıkmıştı. Sivas ve Adana’da yeni imparatorla
iki defâ muhârebeye tutuşan Diogenes, ikisinde
de mağlup oldu. İkincisinde yakalanarak
gözleri oyuldu ve çok geçmeden Kınalıada’da kapatıldığı
manastırda öldü.