DİRHEM,

Aim. Dirhem, Fr. Drachme, İng. Dirham.
Eskiden kullanılan bir ağırlık ölçüsü ve para. Farsça
direm’den gelmektedir. Önceleri üç çeşit dirhem kullanılıyordu.
Bunlara onluk, altılık, beşlik dirhemler denilirdi.
Hz. Ömer bu üç dirhemi birleştirerek ortalama bir dirhem
yaptı ve buna yedilik dirhem denildi. Önceleri hurma çekirdeği
şeklinde olan dirhemlerin bilinen yuvarlak şekliyle ilk
baskısını yapan Hz. Ömer’dir.
Gerek hurma çekirdeği şeklinde olanlan ve gerek
yuvarlak (müdevver) olanlan nakışsızdı. Daha sonra
“Abdullah İbn-i Zübeyr” zamanında bir tarafına
“minallah” (Allah tarafından), diğer tarafına “bilbereke”
(Bereketle) yazılan nakşedildi. Haccac bu nakışlan “ İhlâs
Sûresi” veya “bismihi” (Allahü teâlâ’nın adıyla) şeklinde
değiştirmiştir.
Osmanlılann ilk zamanlannda gümüş meskûkat
(basılmış sikkeler) için Jbu tabir kullanılmış, daha sonra
terk edilmiştir. Kullanılan dirhem-i şerî üç gram ve 365
miligramdır (3.365). Bir de eskiden kullanılan dirhemi örfî
vardır ki bu tam üç gramdır. Zekat hesaplanırken kullanılandirhemi şerî (3.365 gr.) olanıdır