DİZDAR

DİZDAR

DİZDAR blş. i. (fars. diz, kale ve -dar, tut an’d an diz-dâr).
— ANSİKL. Tar. Osmanlı imparatorluğun¬da kale merkez kumandanına dizdar denir¬di. Dizdarlık, ikinci dereceden askerî bir görevdi, imparatorluğun kuruluşundan iti¬baren teşkilâtta yer alan dizdarlar, önce ka¬lenin savunucusu durumundaydılar, sonra askerî teşkilâtın gelişmesi, kalelerin onarıl¬ması, topların korunması görevleri de on¬lara verildi. Bunlar turnacı, zağarcı, samsun- cu ortalarının dışındaki orta kumandanla¬rından ve yayabaşılardan seçilirdi. Dirlik olarak tımara tasarruf ederler ve serbest olurlardı. Yeniçeri ocağı ile birlikte dizdar- lık da son buldu (1826).
+ Dizdarlık i. Tar. Dizdarın görevi, (M) DİZDAROftLU IHikmett. tiirk yazarı (Zi¬le 1917 1981). F.rzurum öeretmen okulunu Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Edebiyat bölümünü (1939) bitirdi. Orta öğretimde öğretmen ve yönetici olarak çalıştı. Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye daire¬sinde raportörlük, Gazi Eğitim enstitüsünde öğretmenlik, Türk Dil kurumunda Terim kolu başkanlığı yaptı. Sanat ve edebiyat dergilerinde tenkit, kitap tanıtması, biyog¬rafi yazıları yayımladı. Eserleri: Huzııri
(1949) ; Namık Kemal (1952, aynı adla başka bir eseri 1964). Cenap Şahabeddin
(1953) ; Abdiilhak Hâmid (1953); Şinasl
(1954) ; Tiirkçede Sözcük Yapma Yolları (1962); Türkçede Fiiller (1962); Sanatçılar
(1962) ; Ömer Seyfeddin (1964); Müftüoğlu Ahmed Hikmet (1964); Ahmed Rasim (1965); Dilcilere Saygı (1965); Halk Şiirinde Türler (1969). [M]