EĞİTİM.« Bütün Almanlar için 6-18 yaşlan
arasında eğitim zorunlu ve parasızdır. Genç
lerin çoğu 15-16 yaşlarından başlayarak okul
programımn yanı sıra mesleki eğitim programı
izler. Eğitim eyalet yönetimlerinin
denetiminde olmakla birlikte, ders programlarında
belli bir uyum ve standart bir
düzey tutturulmasma çalışan sürekli bir
komisyon vardır.
Okulöncesi eğitim {Kindergarten) üç yaşında
başlayabilir. Altı yaşında bütün çocuklar
dört yıllık ilkokula (Grundschule) başlar.
Yaklaşık yarısı 15-16 yaşma değin eğitimini
Hauptschule denen ortaöğretim kurumlannda
sürdürür; bu yaşta bir meslek okuluna
(Berufsschule) aynlarak okuldaki derslerinin
yanı sifa’ mesleki eğitim de görmeye
başlar. Çocukların yaklaşık üçte biri ilkokuldan
sonra uygulamaya dönük eşitim
veren ortaöğretim kurumlanna {Realschule)
gider ve aldıkları sertifikayla Fachschule1 ye
(teknik ya da özel alanlarda eğitim veren
yüksekokul) devam eder; iş dünyasında ve
devlet hizmetinde orta kademelere yükselebilmek
için bu tür bir eğitim zorunludur.
İlkokuldan sonra çocuklann dörtte biri
Gymnasium denen dokuz yıllık ortaöğretim
kurumlanna gider ve olgunluk sınavını geç
tikten sonra üniversiteye girmeye hak kazanır.
Üç düveye aynlmış bu eğitim sistemi katılı
ğı ve çocuğun geleceğinin çok küçük yaşta
belirlenmesinin sakıncaları yüzünden sık sık
eleştirilmiştir. Bugün ülkede bulunan az
sayıdaki Gesamtschule, genel eğitim veren
ve üçlü sistem dışında bir seçenek olarak
düşünülen ortaöğretim kurumlandır.
Almanya^mn dünyaca ünlü saygın üniversiteleri,
hızla artan öğrenci sayısı ve değişen
toplumsal koşüllann etkisiyle çok ciddi sorunlarla
karşılaşmıştır. Üniversitelerin kapasitelerini
çok aşan bir yük taşımak zorunda
kalması öğrencilerin istedikleri gibi bir
üniversiteden öbürüne geçerek öğrenim sü
relerini istedikleri kadar uzatma özgürlüğü
nün de sınırlanmasına yol açmıştır. Hükü
met yeni üniversiteler kurarak, eski kurumlann
düzeyini yükselterek ve teknik yüksekokullar
açarak artan talebi karşılamaya
çalışmaktadır. En eski üniversite 1386’da
kurulan Heidelberg’dir. 1960’tan sonra açı
lan 2ö*’den fazla üniversiteyle ülkedeki üniversite
ve yükseköğretim kurumlannın sayı
sı 90’ı aşmıştır. Dogu Almanya’da eskiden
araştırina enstitüleri genellikle üniversitelerden
ayrı tutulurken, birleşmeden sonra
araştırma ve öğretimi birlikte yürüten Batı
Alman sistemi bütün ülkeye yayılmıştır.Ülkede yetişkinlere öğrenimlerini sürdürme
olanağı sağlayan 1.50Q’den çok halk
üniversitesi {Volkshochschule) vardır. Bu
kurumlara yaklaşık 2 milyon yetişkin kayıtlıdır
EĞİTİM
07
Nis