EKLEMBACAKLILAR (Arthropoda)

EKLEMBACAKLILAR (Arthropoda);
Aim. Gliederfüsser, Arthropoderı (pl.), Fr. Arthropodes
(m.pl.). İng. Arthropods. Omurgasız
hayvanların en büyük şûbesi. 700.000 kadar türü
vardır. Kabuklular (Crustacea), örümceğimsiler
(Arachnoidea), çokayaklılar (Myriapoda) ve böcekler
(Insecta) olmak üzere dört sınıftan meydana
gelir.
Vücutları; baş (caput veya cephalo), göğüs
(thorax) ve karın (abdomen) olmak üzere üç bölgeden
meydana gelir. Her bölge çeşitli sayıda segmentten
(parçadan) ibârettir. Vücûdun her bir segmenti
esnek bir deriyle birbirine bağlanmıştır. Vücut
yüzeyi, sert bir madde olan kitinden meydana
gelen bir dış iskeletle örtülüdür. Kitin, dış epitelin
salgısıdır ve hayvanların büyümesi için zaman zaman
değiştirilerek atılır. Ekstremiteler (bacak, kanat,
duyarga ve ağız parçaları gibi hareket edebilen
çıkıntılar) dâimâ eklemli parçalardan meydana
gelmiştir. Sindirim sistemi ön, orta ve arka barbarsak
olmak üzere üç bölümden ve bunların çeşitli
kalınlıktaki kısımlarından meydana gelir. Kan dolaşımı
açıktır. Kan oksijen taşımayıp, besin maddeleri,
artık maddeler ve hormonları taşır. Dolaşım
sistemi, sırtta bir yürek ve ana damardan meydana
gelir. Bâzılarında sırt damarından kollar da çıkar.
Sinir sistemi, birbirine bağlantısı bulunan
gonglion adı verilen boğumlardan ibârettir.
Ayrı eşeylidirler. Karada, havada ve suda yaşarlar.
İnce derililer vücut yüzeyiyle, sudakiler
solungaçla, karadakiler de trakealarla (borular sistemi)
solunum yaparlar.