ELEKTRON TABANCASI
, ince tel (tılaman) yardımıyla ısıtıldığında elektron yayan termoelektronik bir katot içerir. Bu katodun çevresi weh-nelt adı (bulan Alman bûginin adından) verilen negatif bir elektrotla kapüdır.Bu negatif elektroda açılmış küçük bir delikten deliğin eksenine oldukça az uzaklıkta yayınım yapan ve yeterli bir enerjisi olan elektronlar geçer. Bu elektrodun potansiyelinin değeri ayarlanarak, demeti oluşturan elektronların sayısı değiştirilebilir ve bunun sonucu olarak da spotun, yani flüorışıl ekran üstünde elde edileı noktanın parlaklığı denetlenebiliı Wehneltin ¡arkasında, pozitif bir po tansiyeli olan silindir biçiminde biı anot, yoğunlaştırma anodu bulunur.
Bu iki elektrot bütünü, elektronların anodun içinde konumun ayarlanabileceği bü- noktada birbirine yaklaştı-rılmasım (anodun potansiyeline etki
ederek) sağlayan elektrostatik bir mercek oluştururlar (Bkz. OPTİK). Ekseni birincıninkiyle aynı olan silindir biçimindeki ikinci bir anoı (ana anot) genellikle elektron tabancasının son bölümünü oluşturur ve öncekine göre pozitif bir potansiyeldedir; bu potansiyelin değeri, elektronların tabancadan çıkıştaki hızlarına bağlıdır ve öncekine göre pozitif bir potansiyeldedir; bu potansiyelin değeri, elektronların tabancadan çıkıştaki hızlarına bağlıdır ve buna çoğu kez hızlandırma anodu adı verilir. Bu iki anot da birlikte, elektron demetinin ekran üstündeki bir noktada toplanmasını sağlayan bir mercek oluştururlar.
SAPTIRICI SİSTEM, elektrostatik
ya da bobinlerden oluşur. Elektron demetinin, biri düşey, öbürü yatay olan birbirine dik iki eksene göre sap~ masına çalışır. Elektrostatik sapma söz konusu olduğunda iki çift levha kullanılır. Bu sistemden özellikle katot osilograflarmda j yararlanılır. Televizyon ‘alıcılarında daha çok mag netik saptırma yeğlenir (Bkz. TELE -EVÎZYON)
EKRAN, elektronların çarpıştığı noktanın aydınlandığı flüorışıl bir tabakadan oluşur; spot adı verilen ışıklı lekenin, kullanılan flüorışıl maddeye bağlı bir rengi vardır: Çinko
silikatla yeşil; sodyum tüngstatla mavi; vb. Elde edilen görüntünün sürek-
ülıği, flüorışıl tabakanın bileşimine bağlıdır.
Sözgelimi, tıpta ve biyolojide devirse! olmayan olayları gözlemek için görüntülerin uzun süre kaldığı ekranlar kullanılır.
Grafitten iletken bir tabaka, ekranın ıç yüzünün büyük bir bölümünü kaplar. Bu tabaka elektriksel olarak hızlandırma anoduna bağlanmıştır
ve ekran elektron demetiyle bombardıman edildiğinde oluşan elektron yayımından doğan elektronların çoğunu alır.
ELEKTRONİK TÜPLER: İKİ ÖRNEK
Yarnletkenli aygıtlarla rekabet halinde olan tüpler gene de özel bazı uygulamalarım sürdürürler (sözgelimi,
yüksek gerilim için ya da çok yüksek
frekanslı sinyaller için donanımlar)-burada yalnızca iki basit elektronik tüp örneği vermekle yetineceğiz: Di-yot tüpü ve triyot tüpü.
BİR DİYOT TÜPÜ, iki elektrot içerir: Bir anotla çevrili bir katot. Akım tüpü yalnız anottan katoda doğru katetti-ğinden, bu tüp alternatif bir kaynaktan beslenen bir devre içinde sabit yönlü bir akım elde etmek için kullanılabilir.
BİR TRİYOT TÜPÜ, bir katot ile bir anot arasına birçok delik açılmış bir
levhavada sarmal cQnlmı<.k{Mu____
^nottaja akımda büyük değişimlere yol açmak için zayıf bir gerilim bile yeterlidir. Bu özellik, kuvvetlendirici düzenlerin yapımmda kullanılır.