EMRE (Ahmet Cevat)

EMRE (Ahmet Cevat), türk dil bilgini (Resmo,
Girit 1887 – Ankara 1961). Mektebi
Harbiyede öğrenim yaptığı sırada meşrutiyet
taraftarı olduğu için tutuklanarak Fizan’a
sürüldü. Trablusgarp’ta Yusuf Akçura
v.d. sürgün arkadaşlarıyle Hatıra (1897,
5 sayı) gazetesini çıkardı. Trablusgarp’tan
Avrupa’ya kaçtı; jön-türklerin arasına katıldı.
Türkiye’ye döndükten sonra bir ara
İstanbul Dârülfünunu Lisaniyat ve Türkoloji
bölümünde öğretmenlik yaptı. Atatürk’ün
dil ve yeni yazı konularindaki çalışmalarında
görev aldı. Alfabe komisyonunda çalıştı
(1928). Beşinci dönemde Çanakkale
milletvekili seçildi. 1928-1932 Yılları arasında
edebî bir dergi olan Muhit*i yayımladı.
Çalışmalarını türk dilinin yapısı, özellikleri,
daha çok da karşılaştırmalı türk dilleri
grameri üzerinde yürüten Ahmet Cevat
Emre’nin başlıca eserleri şunlardır: Muhtasar
Türkçe Gramer (1928); Türkçenin Hini
Avrupa Dilleriyle Mukayesesi (1933); Türkçede
Kelime Teşkili Hakkında Bir Anket
(birinci kitap, 1933; ikinci kitap, 1933); Dil
Yazıları. Türkçenin Etimolojisi için Metot
Araştırmaları (1934); Sur l*Origine de VAlphabet
Vieux Turc (Eski Türk Alfabesinin
Menşei Üzerine) [1938]; Sur la Formation
du Langage (Dilin Kuruluşu Üzerine)
(1938] ; Ondördüncü Asır Betikleri
(1942); Türkçenin Yapılısı, Mukayeseli Türk
Gramerine Hazırlık trdemleri (1942); Türkçe
de İsim Temelleri. Mukayeseli Türk Gramerine
Hazırlık İrdemleri (1943); Türk Dilbilgisi
(1945); Türk Lehçelerinin Mukayeseli
Grameri (ilk deneme, birinci kitap, fonetik,
1949); anıları iki Neslin tarihi (I960)
kitabındadır v.d.
Ayrıca ders kitapları (Yeni Elifba [1928];
Lisan-ı Osmanî [1910]; v.d.); tercümeleri:
(Odysseia [Homeros’tan, 2 cilt, 1941, 1942];
Agamemnon [Aiskhylos’tan 19*43]) v.d.