ENDOSTİL i. (yun. endon, içinde ve stylos,
sütun > fr. endostyle*den). Zool. Tulumlularda
karın kenarının üst yanı boyunca
yer alan kalın çeperli derin oluk.
— Endostili kaplayan epitelyumda
büyük kirpikler ve üç sıra salgı hücresi
bulunur; bu hücrelerin salgıladığı sümüksü
sıvı yapışkan bir kordon şeklinde pıhtılaşır
ve solunum için alman suyle gelen cisimcikler
buna yapışır. Kirpikler bu kordonu
ağza doğru iter; kordon ağza girer, sonra
bağırsağı baştan başa geçerek anustan dışarı
çıkar. Sindirim borusunda ilerlerken kordona
yapışık maddeler sindirilir. Sindirilmesine
imkân olmayan artıklar ve tozlar bu
kordonla birlikte dışkı gibi atılır. Kordonun
yapımı ve dışkılanması süreklidir.
Tulumlularla batraklarda endostil müküsünde,
bağırsak soğurması yoluyle kana geçen
bir hormon vardır; bu hormon tiroksinden
başka bir şey değildir. Taşemen’de, başkalaşma
sırasında, endostil sırf iç salgı çıkaran
bir tiroid bezi haline dönüşür ve bunun
müküsü tiroid keseciklerinde koloit
madde haline gelir
ENDOSTİL
13
Ara