ERBEZİÜSTÜ blş, i. Anat. Erbezinin arka
üst kenarında bulunan küçük organ.
— Patol. Erbeziiistii iltihabı.
— Anat. Erbeziüstü önden arkaya
doğru uzanır; uzunluğu 5 sm’dir. üç kısma
ayrılır: 1 — öndeki şişkin kısma erbeziüstü
bası denir; burası erbezinin ön tarafında
bulunur ve götürücü kanallarla ona birleşir;
2 — orta kısma erbeziüstü gövdesi
denir; 3 — arka kısma kuyruk adı verilir;
yassı olan bu kısım atmık kanalıyle devam
eder.
Erbeziüstü aslında çok kıvrımlı bir kanaldan
oluşur; bu kanalın kıvrımları açıldığı
takdirde 6 m’yi bulur. Erbeziüstü atmık
(sperma) salgılamaya yarar.
— Patol. Erbeziüstü iltihabı had şekil alırsa
şişen erbezi torbalarında ağrı yapar ve
enfeksiyon belirtisi gösterir. Enfeksiyon bazen
tam bir apse halini alır, iltihap, kolibasil
veya enterokok gibi her zaman rastlanılan
mikroplardan ileri gelebileceği gibi
gonokoklardan da ileri gelebilir. İltihap çoğu
zaman az çok yatışarak müzminleşir.
Bu takdirde erbeziüstü tamamen veya kısmen
sertleşerek çekirdeğimsi bir şekil alır,
iltihap tüberkülozdan da ileri gelebilir, bu
takdirde cinsiyet organlarının diğer kısımlarını
da sarar. Tedavi edilmezse yara halini
alarak akmağa başlar. Bazen hasta organın
tamamen kesilip çıkarılmasını gerektirir. Erbeziüstü
iltihabını, erbezi iltihabı ile karıştırmamalıdır;
ama her ikisi bir arada olabilir.
— Vet. Hayvanlarda erbeziüstü iltihabına
yalnız olarak seyrek rastlanır; genellikle erbezi
iltihabıyle bir arada bulunur, özellikle
atta, boğada ve köpekte görülür,