FRANSIZLARIN “KORSİKA RUNU”;
Korsika’da köklü h suzluk nedenleri vardır; 1 Alâria olaylarıyla (buradf özerklik istekleri, Kuzey Afril dönüp büyük tarım işletmelf tın almış bulunan kişilere düşmanlık duygularıyla birli ti) ve onlan izleyen Basteli Ajaccio’daki ayrılıkçı harekı açığa çıkmıştır. Adaya önen çüde mali yardım yapılmış ol na karşın, tedirginlik sürüı inektedir. Gerçekten Fransa’n , şi başına düşen yıllık geliri e şük olan bölgesi burasıdır. Üı Ajaccio’da hayat pahalılığı N ya’dakinden % 5,5 fazladır. I iş alanı yok denebilir; tüketin rtadı ağır bastığından, dışardi ün alınan ürünlerin tutan yii tir; ekilebilir toprakların yansı sikalılann elinden çıkmıştır, 1 bazı Igerilimlerin nedenini iaı |maktadır.
Fransa’nın Afrika’daki sömû rinin bağımsızlığa kavuşn dolayısıyla da dış göçün fre mesi yüzünden, Korsikalılar dışanya göç etme olanağım mamaktadırlar. Aynca, iktisac nalım, kıtada işsizliğin art uluslararası çalkantılar da ac durumunu büsbütün ağırlaştıı tadır; toplum içinde onurlı yer edinmeye susamış, sürekli iımla yaşamak durumundan miş, kendi kültür kimliklerini kalarma kabul ettirmeye çaba! (26 Ekim 1981’de Corte’de bir versite açıldı) yeni kuşaklar, o yeni yeni sorunlar çıkarmaktad
NÜFUS
Korsika, Fransa’nın en ıssız b lerindendir. Nüfus artış hısı düşüktür, yaşlılar nüfusun ör bir bölümünü oluştururlar, çok kişi Orta Amerika’ya, Fransız sömürgelerine, Fransı güneyine ve Paris’e göç etm Paris’te çalışan çok sayıda d görevlisi Korsikalıdır.
Kıyıların güvensizliği yüzün halk uzun süre iç kesimlere ç
faaahoncesı’nden kalma ffliiSsüisiti.
miş, savunma yerlerine sığınmıştır. Kıyı kentlerinin kuruluşu yakın zamanlarda gerçekleşmiştir. İlk önemli kent merkezi olan Bastia ve. Ajaccio’nun yönetimsel işlevi vardır. Korsika’da kentlerin dengeli olarak geliştirilmesine ve aşırı büyümeleri engellenerek, iç kesimlere ağırlık verilmesine çalışılmıştır.
İKTİSAT
Yeterli donanımlardan yoksun bir ada olan Korsika’da iktisadi yapı henüz sağlıklı değildir .Tarım ürünleri ve sanayi mallan gereksinimi dışalım yoluyla sağlanır; bu nedenle yaşam adada anakaradakinden daha pahalıdır. Engebelerin yapısı, verimli toprakların bulunmaması, genç nüfusun yurt dışına göçü yüzünden tarım etkinlik-
leri uzun süre hayvancılıkla sınırlı kalmıştır (220 000 koyun, 140 000 sığır, 30 000 domuz, 25 OOft keçi). Hâlâ zaman zaman kıyıdan dağlara çıkan sürüler Roquefort’ta koyun sütü satmaya olanak sağlar (Aléria, Bastia, Corte, Île-Rousse, Ajaccio’da süt sânayileri) ama, yerel et ve süt tüketimini karşılamaz. Yozlaşmış olan ormanlar (meşe mantarı ve kestane) pek iyit işletilemez. Tarım çoğu yerde köhnemiş yöntemlerle yapılır. Tahıl ve sebze yetiştiriciliği adanın gereksinimlerini karşılayamaz, zeytinler de gerektiği kadar verimli değildir. Vadilerde ve ovalarda tahıl, turunçgiller, ağaçkavunu, keçiboynuzu ve üzüm yetiştirilir. Yalnızca Korsika burnu bağlarından ünlü şaraplar elde edilir. Balıkçılık pek gelişmemiştir. Kömür ve hammadde bulunmadığından sanayi-
lerin kurulamaması (ancak bazı ar mon, arsenik ve amyant yatakları v dır) sanayi devriminden bu yana üll nin büsbütün yoksullaşmasına nedı olmuştur: Birkaç mermer ocağı ve b kıhane (Bastia, Corte), bir tütün fa rikası (Bastia) bulunmaktadır. Devlet yardımıyla SOMÎVAC’m (Kc sika tarımının değerlendirilmesi amaçlayan şirket) çabalan ovalat özellikle de Aleria ovasına yönelikt: 30 000 ha’lık bir alanın sulanması sağlığa elverişsiz bölgelerin akaçla ması tarım yapılarını ve doğal gör nümü değiştirmektedir. Makineleşir işletmelerin büyütülmesi, kazanç ss layan ürünlere (turfandalar, turun giller, bağlar) ağırlık verilmesiyle 1 rımda bir canlanma görülmekted: Golo’nun güneyinde Nebbio’da bağl ve zeytinlikler; Korsika burnunda Ghisonaccia’da turunçgiller uzanıp der.
Bu arada iklim koşullarının iyiliği, c nizle dağların birlikte bulunması s yesinde Korsika önemli bir turizm b gesine dönüşmektedir. SETCO’nı (Korsika’nın turizm altyapılarına k vuşturulmasını amaçlayan şirket) 1 defi de budur .Tatil a lanları yaptırılın Île-Rousse, Calvi, Propriano, Por Vecchio kıyı kasabalarında uluslar rası standartlara uygun otel ve kone lama tesisleri kurulmuştur. Büti ağırlığın deniz turizminde kalmam sı için dağlarda dinlenme, kış spor] rı (Tattone) merkezleri ve kaplıcal (sülfürlümadensuları)yapılmaktadıı
■kortizon Böbreküstü bezi kabuğunun salgıladı-
ğı hormonlardan biri (1943’te bireşim yoluyla elde edilmiştir).
Kortizon kimyasal olarak 11-oksi-kortikosteroite benzer, yani gelişmiş formülünde karbon 11 üstünde bir keton grubu vardır. Fizyolojik et-A kileri,kimyasal açıdan yakın olan öbür
iki bileşiğin etkilerine benzer,ama dağılımı hayvan cinsleriyle birlikte değişir. Kortizon sığırlarda ağırlıkta olan bir maddedir; hidrokortizon ya i-: da kortizol insanda daha bol miktar-
dadır; kortikosteronaysa kemirgenlerde raslamr. Bu üç bileşik kolagen dokunun (kemiklerin, özellikle de kirişlerin skleroproteinleri) düzensiz çoğalmasını sınırlayarak, yaşam süresini ayarlarlar. Bunlar ayrıca lenf örfi ganlarını doğrudan etkileyerek, dolay-% h olarak da iltihaplı tepkimelerle lenf organlarının etkisini iki katma çıkara-rak dolaşımdaki lenfosit sayısını defi ğişikliğe uğratırlar. Üstelik bütün kop-tikoitler gibi kortizon ve türevleri de
hidromineral ve glüsit metabolizmasında (kanda aşın şeker buluntnası ve karaciğer glikojen depolarının artması) rol oynar. Bu farklı özelliklerin, güçlü tedavi edici yönleri kısa zamanda fark edilmiş ve türevleri etkin biçimde araştırılmıştır.