wiki

GÜLBANK

Bir cemaat tarafından birlikte ve hep bir ağızdan söylenen dua. Yeniçeriler, tarafından tertip edilen çeşitli merasimlerde ve eskiden okula başlıyan çocukların okul önünde bir ağızdan ettikleri dualara da bu isim verilmektedir. Lügatlerde,bazı merasimlerin icraı esnasında askerlerin dua ve alkış tarzında hep bir ağızdan çıkardıkları yüksek ses manasına da gelmektedir.

Yeniçerilere üç ayda bir maaş verilir, Saray mutfa­ğından çorba, pilav ve zerde dağıtılırdı. Yemekten sonra Ortakapı’ya gelirler ve başçavuş Kubbenin önünde ayakta durur, iki elini göğsüne koyarak gülbank okurlardı.

Gülbankın muhtelif çeşitleri vardır: Gülbank-i Aşûre, Gülbank-i seyahat, Gülbank-i Tevhid,Gülbank-î Bülbülân, G ülbank-î M uham m edi, Gülbank-î müslümânî v.b. bunlardandır.

Ancak en meşhur Gülbank H. 1033 tarihli ulûfe defterinin arkasında yazılı olanıdır: “Eûzubillâhi mineş şeytanirrâcîm. Bismillâhirrahmanirrahim. Duâ edelim Allahü teâlâ hazretlerinin birliği için, hâtemûl enbiyaHazret-i Muhammedû’l-Mustafâ’nın (s.a.v) pâk, nur,mutahhar, aziz ve şerif ve lâtif rûh-i şerifleri için, evlâdiçûn, ashabiçûn, çihar yar-i gûzîn ervâhiçûn, enbiya ve evliyâ ve ulemâ-î izâm ve meşâyih-i kirâm seyyidüssâ-dat selâmetiçün ve kutb-âlem Sultan Hacı Beştâş-i kuddisesirruhül-azîz hazretlerinin rûh-i şerifleriçün,ndvanullah-i teâlâ aleyhim ecma’în, sırları ve himmet-i âliyeleri üzerlerimize hâzır ve nâzır olmaklığıçün,selâtîn-imaziyyîn için hâlâizzetli ve saadetli padişah-ı âlem penâh hazretlerinin ömrü devleti yevmen feyevme ziyâd birziyâd olmaklığıçün, asâkir-i İslâm her
nereye mütevecih olurlar, mansûr ve muzaffer olup âday-ı din hor ve hakir olmaklığıçün, ağa hazretlerinin selâmetliğiçün ömrü devleti yevmen te-yevmen ziyâdber ziyâd olmaklığıçün ve sadrdan gelmiş geçmiş kâtıbîn-i mâziyyın için, hâlâ efendi hazretlerinin selametliğiçün, ömr-i devleti yevmen fe-yevmen ziyâd berziyâd olup tevabii ve levâhibi ile dâima sıhhatu selâmette olmaklığıçün, bu makamda gelmiş geçmiş halîfelerimizin gönülleri muradı için, devam-ı dîn ve devlet için, defi belâ için, redd-i kaza için ve rıza ullah için ve celle alâ Fâtiha”.

Yeniçeriler savaşa başlıyacakları zaman, askerleri heyacanlandırmak ve onlara üstün bir moral gücü kazandırmak için Gülbanklar çekerlerdi. Mehterlerde ve çeşitli merasimlerde de çekilen Gülbanklar mevcuttur. Safıyye istilahlarında ve Mevlevi tarikatlarına mensup olanlar arasında da Gülbanklar çekilirdi.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir