kalpkalbekarşı (Ceropegia woodii), kalp-çİçeGİ olarak da bilinir, ipekotugiller (As-clepiadaceae) familyasından, evlerde ve seralarda yaygın olarak yetiştirilen süs bitkisi. Anayurdu Güney Afrika’dır. Küçük yumru köklerden çıkan sarkık ipliksi gövdeleri ve karşılıklı dizilen kalp biçimli yapraklan vardır.
kalsedon, kadiköytaşi ya da kalkeduvan olarak da bilinir, silis minerali kuvarsın(*) çok ince taneli (kriptokristalin) bir türü. Çakmaktaşının bir başka biçimi olan kalsedon, balmumu parlaklığında memeler ya da sarkıtlar oluşturur. Yapısı sık liflidir ve ince kıymıklar halinde aynlır. Çok değişik renklerde bulunabilir; en sık rastlananlan ise mavimsirbeyaz, gri, sarı ve kahverengi olan-landır. Öteki fiziksel özellikleri kuvarsmki-nin aynısıdır (bak. silis mineralleri [tablo]).
Kalsedon çağlar boyunca kuyumcuların ve mücevher yapımcılarının en çok kullandığı taş olmuştur. Pek çok renkli türü günümüzde de süs taşı olarak kesilip cilalanmaktadır. İçerdiği su ve hava kabarcıklan dışarıdan görülebilen yarısaydam ve içi boşluklarla dolu kalsedon yumrulanna da rastlanmıştır.
kalsilit, nefelinin bir türü olan feldispatoit minerali. Ayrıca bak. nefelin.
kalsit, en sık rastlanan doğal kalsiyum karbonat (CaCOı) minerali. Çok çeşitli ve güzel görünümlü kristaller halinde gelişir. Kimyasal bileşimi aragonit ve vateritinkinin aynısı olmakla birlikte, kristal yapısı onla-
Bir tür kalsit olan İzlanda spatı
Eric L Heyer-Grant Heilman
nnkinden farklıdır. Kalsit, Yer yüzeyinde ya da yüzeye yakın kesimlerde geçerli olan tüm sıcaklık ve basınç koşullarında kararlı bir yapı gösterir; bu nedenle öteki kalsiyum karbonat türlerinin hepsinin jeolojik zaman içinde kalsite dönüşmüş olduğu kabul edilir. Aynntılı fiziksel özellikleri için bak. karbonat mineralleri (tablo).
Kalsit, kireçtaşının ve onun başkalaşmış (metamorfik) eşdeğeri olan mermerin başlıca mineral bileşenidir. Omurgasızların kabuklarında da bulunur. Organik asitler ya da çözünmüş karbon dioksit (CO2) içeren yeraltı suyunda kolayca çözünür, CO2 uçtuğunda ise çökelir; kireçtaşı mağaraları ve mağaralardaki sarkıt ve dikitler, kaynarca-lann çevresindeki kütlesel traverten kuşaklan, akarsularda ve kaynaklarda rastlanan süngersi kalkerli pamuktaşları bu biçimde gelişir.
kalp-çİçeGİ
05
Ara