Kamçatka Yarımadası

Kamçatka Yarımadası, Rusça poluos-trov kamçatka, Rusya Federasyonu’nun doğu ucunda yarımada. Batıda Ohotsk Denizi, doğuda Büyük Okyanus ve Bering Deniziyle çevrilidir. Yüzölçümü yaklaşık
370.000 km2 olan yarımadanın uzunluğu
1.200 km, en geniş yeri 480 km’dir. Yarımada boyunca uzanan Sredinni (Orta) ve Vostoçni (Doğu) sıradağları Klyuçevskaya Yanardağında 4.750 m yüksekliğe ulaşır. 127 yanardağdan 22’si etkinliğini sürdürmektedir; ayrıca pek çok gayzer ve sıcak su kaynağı bulunur. Yarımadanın güney kesiminde yer alan Rusya’nın ilk jeotermal enerji santralında yeraltı buhanndan yararlanılır. Jeotermal kaynak kullanımının artı-nlması planlanmaktadır.
Yanmadada kışlar uzun, soğuk ve karlı, yazlar ise yağışlı ve serin geçer. Kamçatka’ nın büyük bölümü yosun, liken ve sık kızılağaçlardan oluşan tundrayla örtülüdür.
Kamçatka Yarımadasında gayzerler, Rusya Federasyonu
Novosti Press Agency
Korunaklı ovalarda, özellikle dağ zincirleri ni ayıran Kamçatka Vadisinde huşağacı vt melez ormanlar, daha yağışlı kesimlerde ise kavak ve söğüt ağaçlan vardır. Başhci geçim kaynağı, kıyı bölgesinde yapılan ba hkçılık, özellikle yengeç avcılığıdır. Tann sınırlıdır; bir miktar büyükbaş hayvan v< ren geyiği yetiştirilir. En önemli merkez Petropavlovsk-Kamçatski kenti ve limanı dır. 1934’te kurulan ve yüzölçümü 964.001 hektar olan Kronoski Devlet Koruma Alan yanmadanın doğu kıyısındadır. Halku çoğunluğu Rustur. Bölgede aynca Kor yaklar, Çukçiler ve Kamçadallar ya şar.
kamçı, birçok bitki ve hayvanda özellikli yer değiştirme organı olarak işlev gören kı benzeri yapı. Mastigophora üstsımfmdaı tekhücrelilerin en belirgin özelliğini oluştu
ran bu yapılar birçok hayvanın sperma hücresine de hareket olanağı verir. Aynca alglerin, mantarların, yosunlann ve cıvık mantarların gametlerinde (eşey hücreleri) görülür. Süngerler ve knidlilerde kamçı hareketi suda akım oluşturarak solunum ve dolaşıma yardımcı olur. Tek bir protein molekülünden oluşan en basit yapılı kamçılar bazı bakterilerde görülür.
Kamçılar hücreden daha uzun ve az sayıda olmalarına karşın yapı bakımından kirpiklere!*) Çok benzer. Kamçı ekseni (aksonem) ikisi merkezde, dokuzu bunların çevresinde olmak üzere 11 uzunlamasına liften oluşur. Bn yapı kalıbı hem bitkilere hem de hayvanlara özgüdür. Kamçı ekseni hücre zarının devamı olan bir kınla sanlıdır. : juerenin içinde kalan kamçı ucunda küçük bu ¿ip cisimciği (kinetozom) tnıhınıır hu vapj iplikçik ve borucuk biçimli çok sayıda organelle ilişkilidir.
kamçı, yanm metre uzunlukta demir bir çabuğun ucuna sabitleştirilmiş bir zincire bağh olan dikenli ve güllecikli eski bir dövüş aracı. Ahşap bir sapa takılı olan ve zırhlı, miğferli düşmanla yakın dövüş sırasında kullanılan bu araca “kamçı topuz” da denirdi Binicilerin atı harekete geçirmek için tallandıklan ince, uzun ve bükülgen araç da kamçı adım taşır. Eskiden insanlan dövmede de kullanılan bu kamçılann elle tutulan bölümü ahşaptan, gittikçe incelen jç bölümü ise içi tel, dışı örülmüş deri, ip örgü, sınm vb maddelerden yapılırdı. Teşrihlerin uç bölümüne imameden sonra süsleme amacıyla takılan ipekten, altın ve rimüş tellerden örülmüş uzantılar da kamçı olarak bilinir. Bunlar daha çok Trabzon, 5am, Halep ve İstanbul kentlerinde yapı-jrdı.
kamçı travması, özellikle otomobil kazalarında boynun zorlu bükülme ve doğrulma hareketiyle boyun omurları ile çevredeki dokıılann zedelenmesi. Burkulma, kırılma • a da çıkıkla birlikte olabilir; yeri, zedelenmenin düzeyi ve derecesine göre farklılıklar -.Tj’ıür. Kimi zaman beyin sarsıntısıyla iırlikte ortaya çıkar. Ağrı, kaslarda spazm \s hareket kısıtlanması görülür. Tedavide sırtı ve boynu koruyucu destekler sıılanır; başa ve bacaklara ağırlık asılarak zedelenen kaslann gerilmesi, böylelikle sinirler üzerindeki baskının kalkması sağlanır.
kamçıkuyruk keler, Teiidae familyasının C’zemidophorus cinsini oluşturan 50 dolayında keler türünün ortak adı. Uzun-. aklan 20-40 cm arasında değişen bu ke-‘srlerin coğrafi dağılımı çok yaygın
Benekii kamçıkuyruk keler Sremidophorus sacki)
— _ Qerard
olduktan ABD’den Arjantin’e kadar uzanır.
Kamçıkuyruk kelerlerin renkleri bü-vük bir çeşitlilik gösterir. Bazen aynı tür “cinde kahverengi ya da siyah zemin üstüne san çizgili, benekli ya da hem çizgili, hem benekli bireylere rastlanır. Genel olarak
açık araziyi yeğlemelerine karşın orman içindeki seyrek ağaçlı yerlerden çöllere kadar değişen ortamlarda görülür. Eşeysel üreyen türlerinin yanı sıra döllenmesiz üreyen türlerin de bulunması ve bazı türlerinin iki yerine üç ya da dört kromozom takımı taşıması bu cinsin en dikkat çekici özelliklerini oluşturur.
kamçılıakrep, Arachnida (örümceğimsiler) sınıfının Uropygi (bazı sınıflandırmalarda Thelyphonida) takımım oluşturan 75 dolayında eklembacaklı türünün ortak adı. Bu hayvanlar gerçek akrepleri andırırsa da kamçı gibi uzamış olan gövdelerinin son bölütü (telson) sokucu değildir ve dokunma organı olarak işlev görür. Vücut uzantılan-mn önden ikinci çifti (pedipalp) dikensi birer kıskaçla sonlanırken üçüncü çift uzayarak dokunaç Biçimini almıştır. Savunma amacıyla kullandıkları kötü kokulu salgı, ABD’nin güneyinden Meksika’ya kadar yayılmış olan Mastigoproctus giganteus türünde sirke gibi kokar.
Kamçılıakrepler en yaygın olarak Hindistan ve Japonya’dan Yeni Gine’ye kadar
Kamçılıakreplerden Mastigoproctus giganteus
Bucky Reeves-The National Audubon Society Collection/ Photo Researchers
uzanan bölgede görülür. Bu takımın Yeni-dünya’da yaşayan iki cinsi vardır.
kamçılılar, Mastigophora üstsınıfmdan tekhücrelilerin ortak adı. Çoğu tek çekirdekli olan bu canlılar yaşam çevrimlerinin bazı evreleri dışında duyarga ve yer değiştirme işlevi gören bir ya da birçok kamçı taşır. Dış örtü ince ve sert ya da jelatinsi bir katmandan oluşur. Üreme bazılannda eşeyli, öbürlerinde genellikle boyuna bölünmeyle eşeysiz olarak gerçekleşir. Kamçılılar taksonomik olarak iki sınıf altında toplanır: Bitkiye benzeyen tekhücrelilerin yer aldığı Phytomastigophorea (bak. fitoflagellat) ve hayvana benzeyen tekhücrelilerin yer aldığı Zoomastigophorea (bak. zooflagellat).
Phytomastigophorea bitkilerde olduğu gibi besinlerini fotosentezle sağlayan, klorofilli tekhücrelileri (örn. öglena ve dinoflagellat) kapsar. Fitoflagellatlar ve algler arasındaki ayrımın belirsizliği nedeniyle bazı fitoflagel-latlan algler arasına yerleştiren botanikçiler vardır.
Zoomastigophorea sınıfının üyeleri renksiz ve hayvanlara benzer özellikler taşıyan tekhücrelilerdir (örn. öbür canlılarla ortak yaşayan Hypermastigida türleri). Termitlerin ve hamamböceklerinin sindirim sistemlerinde yaşayan zooflagellat üyeleri bu böceklerin selülozu kullanabilmesine yardım eder.
Kamçılılar yalnız, koloni halinde (volvox), serbest (öglena) ya da asalak olarak yaşayabilir. Asalak türler konağın bağırsağında ya
17 Kamehameha I
da kanında bulunur. Öbür kamçılıların birçoğu (dinoflagellatlar) denizlerdeki ve tatlı sulardaki plankton topluluklarının bir parçasıdır.
kamçılıörümcek, Arachnida (örümceğimsiler) sınıfının Amblypygi (bazı sınıflandırmalarda Phrynichida) takımım oluşturan
60 dolayında eklembacaklı türünün ortak adı. Uzunlukları 8-45 mm arasında değişir.