Kangal, topraklarının bir bölümü Doğu Anadolu Bölgesi

Kangal, topraklarının bir bölümü Doğu Anadolu Bölgesi, büyük bölümü İç Anado­lu Bölgesi sınırları içinde kalan, Sivas iline bağlı ilçe ve ilçe merkezi kent. Yüzölçümü 3.792 km² olan Kangal ilçesi kuzeyde Ulaş ilçesi, Merkez ilçe ve Hafik ilçesi, kuzeydo­ğuda Zara, doğuda Divriği ilçeleri, güney­doğuda Malatya ili, güneyde Gürün ilçesi, güneybatıda Kayseri ili, batıda da Altmyay- la ilçesiyle çevrilidir.

İlin güney kesiminde yer alan ilçe toprak­ları doğal yapı açısından fazla yüksek olma­yan dağlann kuşattığı akarsu vadileriyle yarılmış bir plato niteliğindedir. Kangal, alan bakımından ilin en büyük ilçesidir. İç Anadolu’nun başlıca platolarından Uzun- yayla’nın doğu kesimi, batıdan ilçe alanına sokulur. İlçe topraklannm kuzeyini engebe- lendiren Tecer Dağları(*) batı ve kuzey­de doğal bir sınır oluşturur. İlçe toprak­larının doğusunu Yama, güneybatısını da

Gövdeli dağlarının uzantıları engebelendi- rir. Bu dağlar, önemli ölçüde tahrip edilmiş ormanların kalıntılarıyla kaplıdır.

Kuzeydeki küçük bir kesimin suları Tecer Suyu aracılığıyla Kızılırmak’a; doğu kesimi­nin suları Kangal Çayı, güney kesiminin suları da Tohma Suyu aracılığıyla Fırat’a akar.

Halkın başlıca geçim kaynağı hayvancılıktır. Çok sayıda koyun ve sığır beslenir; arıcılık yapılır. En çok beslenen koyun soyu Kangal akkaramanıdır. Hayvancılıkta geleneksel yöntemler yaygınlığını koruduğundan verim düşüktür. Üzunyayla kesiminde at yetiştiri­ciliğinin yaygın olduğu ilçe, Kangal çoban köpeği ile ünlüdür.

Bitkisel üretim akarsu vadilerinin genişle­diği elverişli kesimlerde yapılır. En çok buğday, arpa, çavdar, şeker pancarı ve patates yetiştirilir. Baklagiller ve meyve üretimi çok düşük düzeydedir. İlçe toprak­larında demir ve linyft yatakları vardır. Linyit yatakları, Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) Kurumu’na bağlı Sivas Kangal Lin­yitleri İşletmesi Müessesesi tarafından işleti­lir. Bu linyitler Hamal köyünde kurulan Kangal Termik Santralı’nda değerlendirilir. Kent yakınında bulunan Balıklı Kaplıca- sı(*), bazı hastalıkları iyileştirmesiyle ün­lüdür.

Eski adının Arangas ya da Aranga olduğu sanılan yerleşme, 1413’te Osmanlı toprakla- nna katıldı. 19. yüzyıl sonlarında Sivas vilayeti Merkez kazasına bağlı bir nahiye merkezi durumundaydı.

Kangal kenti Sivas-Malatya karayolu­nun 20 km doğusunda yer alır. Bu yolla il merkezi Sivas’a 88 km uzaklıktadır. Güney­doğudan gelen bir yol kasabadan geçerek Malatya’yı Sivas’a bağlar. Sivas’tan gelip Çetinkaya istasyonunda Erzincan ve Ma­latya hatlarına ayrılan demiryolu, kasabanın

10  km kadar kuzeyindeki Kangal (eskiden Armağan) istasyonundan geçer.

Kangal Belediyesi 1902’de kurulmuştur. Nüfus (1990) ilçe, 48.068; kent, 12.276.