Kavas
1. Elçilik ya da
konsolosluklarda çalışan hademe.
-2. Eskiden banka, patrikhane vb. yerlerde
silahlı koruyuculara verilen ad.
-Tar Osmanlı devletinde vezirlerin, elçi ve
konsolosların maiyetlerinde bulunan silahlı
görevlilere verilen ad. (Bk. ansikl. böl.)
-ANSiKL. Tar Önceleri okçu anlamındaki
“kavvas” sözcüğü, zamanla silahlı muhafız
anlamında kullanılmaya başlandı.
Tanzimat’a kadar vezirlerin dört ya da beş
kavası vardı. Elçi ve konsolosların kavasları
ise, XVIII. yy.’a kadar, devlet tarafından
atanırdı. 1740 kapitülasyonlanyla ilk kez
Fransa’ya, istedikleri kimseleri kavas olarak
seçme hakkı tanındı. İkinci meşrutiyet’in
ilanına (1908) kadar, elçiler bir yere
giderken kavasları da onların önünden
yürürdü, bu tarihten sonra kavasların elçilerle
birlikte yürümeleri usulü fiilen, 1923
Lozan antlaşması ile de hukuken sona erdi.
Bundan başka ilk belediye örgütlenmesi
sırasında zabıta olarak görev yapanlara
da “kavas” denilirdi.