LENZ KÂNUNU

LENZ KÂNUNU; Aim. Lenzsche Gesetz (n),
Fr. Loi (f) de Lenz, İng. Lenz’s law. Bir indüksiyon
elektromotor kuvvetinin (e.m.k.) yönünü veren
fizikî bir kânun. Şu şekilde ifâde edilir: Bir
indüksiyon e.m.k ve akımının yönü, kendisini
hâsıl eden sebebe karşı gelecek tarzdadır.H.F.E. Lenz (1804-1864) adındaki Alman bilginin,
Faraday ve Henry’nin çalışmalarından habersiz,
onların keşiflerinden birçoklarını hemen
hemen aynı zamanda yaptığı bilinmektedir. Kendi
adını taşıyan kânun, Lenz Kânunu adını almıştır.
Akımın sebebi, bir manyetik alan içinde bir
iletkenin hareketi olabilir veya hareketsiz bir
devreden geçen elektrik akımının değişimi olabilir.
Birinci durumda iletkeni hareket ettirirken
meydana gelen (e.m.k)nin yönü o şekildedir ki,
manyetik alan tarafından iletkene uygulanan kuvvetin
yönü hareketinin yönüne ters olsun. Dolayısıyle
iletkenin tepkisi zıt yöndedir.
İkinci durumda, akımın kendisi bir manyetik
alan meydana getirir ve bu alan, devre tarafından
sınırlanan yüzölçüm arasında (a) ilk alan artmakta
ise buna zıttır, fakat (b) eğer ilk alan azalmakta
ise onunla aynı yöndedir. Böylece indüklenen
akım tarafından karşı gelinen şey, devre
arasında geçen akımdaki değişimdir. (Akımın
kendisi değildir.)