MARS’DA ÇİFTLİK
Mars’da bulunan bir astronotun tırmık ve çapa gibi gereçlere ihtiyacı olacaktır. Orada görevli bulunanların kalacağı tüm iki yıl boyunca yiyecek taşınması zor ve sıkıcı bir iştir, olanaksız bile denilebilir, öyleyse Mars’da tarım yapmayı öğrenmemiz gereklidir.
Ruslar, uzayda Salyut 6 “vahası”nda yaptıkları deneyde, uzaya götürdükleri bezelye, yeşil soğan ve buğday gibi to humları yetiştirmek istemişlerdir. Ürünler önce büyümüşler ama sinra ölmüşlerdir. Böylece deney yeni bir ürün alamadan başarısızlığa uğramıştı. Olayın nedeni henüz anlaşılamamıştır.
Mars’da ürün yetiştirmek için, Güneş’in ültroviyole ışınlarından korunmuş kapah yeşil alanların tasarımım gerçek- leştirmeliyiz. Bu alanlar Dünyadaki atmosferik ve ekolojik koşulları da sağlamalıdır. Texas Üniversitesi zoologlarından Basset Mc Guire, “Bu kolay olmayacaktır. diyor, ve “hepimiz biliyoruz ki, kapalı yerlerde yetiştirilen canlılar, eğer iyi bes-
Kapalı bir yaşama ortamı bitkilerin “boğulması” na neden olabilir. Nasıl ki maden ocağındaki bir mağarada mahsur kalmış biri eninde sonunda tüm oksijeni tüketecekse, aynı şekilde sık bir bitki topluluğunun da fotosenteze devam edeceği düşünülürse birkaç dakika içinde karbon dioksit sıkıntısı belirecektir. Bunun için, atmosferik gazların dengelenmesi, açısından hayvanların da bu ortama sokulması gereklidir. Tavşanlar bu konuda idealdir, çünki, birçok görevi birden yüklenebilirler: Bitkilerin, insanlarca sindiri- lemiyen kısımlarını yerler, dışkıları gübre olarak işe yarar, insanların tüketeceği bir protein kaynağı olabilir.
Önceleri uzayda yetişecek bitkilerden, böcekleri, mantar ve bütün bakteri türlerini uzak tutmak, akıllıca bir iş gibi sanılmıştı. Ancak, bu küçük canlılar kuruyan köklerin yaprakların ve gövdenin temizlenip yok edilmesinde çok faydalı olacaklar ve böylece artıkların birikmesi önlenmiş olacaktır. Bunlar ayrıca bütün ekini silip süpürebilecek daha zararlı mikroplara karşı da koruyuculuk gö-
(Devamı Sayfa 6’da)