MELANKOLİ; Aim. Melancholie, Schwertmut (f),
Fr. Melancolie (f), İng. Melancholia. Ruhsal ve bedensel
yavaşlama; keder, sıkıntı, intihar arzusuyla
olan ve “psikotik depresyon” da denen bir akıl hastalığı.
Daha ziyâde 30 yaşından sonra görülür. İrsiyetin
rolü vardır. Oluş sebepleri çok çeşitlidir. Bunlar:
Psikofizyolojik faktörler; organsal, toksik, infeksiyöz,
travmatik, hormonal, nörolojik, sosyoekonomik
sebeplerdir. Kişi başlangıçta mizaç ve
karakter değişikliğine uğrar. Hassaslaşır, çabuk duygulanır,
ağlar, kolay heyecanlanır, sinirlenir. Karamsardır,
karar vermekte zorluk çeker. întelektüel
(ânî karar verme) kapasitesi azalır. Hareket ve davranışlarında
yavaşlama olur. İşinde zorlanmalar ve
başarısızlıklar görülür. Bunlara baş ağrısı, hazımsızlık,
gaz, kabızlık, titremeler ilâve olabilir. Uyku
ve iştah kaybolur. Saplantı (obsesyon) ve korkular
görülür. Endişe ve güvensizlik ortaya çıkar. Yüzü ıstırabı
yansıtır. Az konuşur. İntihar edebilir.
Klinik tipleri: 1) Hafif şekiller: İç organ şikâyetleri,
ağrılar, kabızlık, uykusuzluk, cinsî (seksüel)
yetmezlik, durgunluk, takatsizlik, kuruntular.
2) Subakut melankoli (melankolik depresyon):
Zayıflık, yorgunluk, takatsizlik, durgunluk, neşesizlik.
3) Nevrastenik şekil: Çabuk yorulma, çalışma
gücü kaybı, dikkat ve hâfızada zayıflama, baş
ağrısı, çarpıntı, mîde-barsak bozuklukları, cinsî
(seksüel) yetmezlik. 4) Stuporlu şekil: Koma gibi
yatar. 5) Ajitasyonlu şekil: Anksiyete ve aşırı hareketlilik
olur. 6) Hezeyanlı melankoli: Paronoit
(şüpheler), başkalarını ve kendini suçlamalar, küçüklük
kompleksi, inkarlar. 7) Hallüsinasyonlu
melankoli: Hayaller görülebilir. 8) Kronik melankoli:
Uzun süren tipidir.
Bu hastalığın hastânede tedâvisi gerekir. Elektroşok
ve ilâç tedâvileri uygulanır.
MELANKOLİ
26
Eki