MUHYİDDİN MAĞRİBİ

MUHYİDDİN MAĞRİB İ; Endülüs’te yetişen astronomi ve matematik âlimi. İsmi, Yahyâ bin Muhammed bin Ebî Şükr el-Mağribî el-Endülüsî olup, lakabı Muhy-il-mille ved-dîn’dir. Endülüs’te doğmuş olup, doğum ve ölüm târihleri belli değildir. On üçüncü asırda yaşadığı bilinmektedir. İlim öğrenmek için Sûriye’ye ve Merâga Rasathânesine gitti. Nasırüddîn Tûsî ile berâber rasatlarda bulundü. Burada Ebü’l-Ferec ile görüştü. Hayâtı hakkında kaynaklarda fazla bir bilgi yoktur. . Muhyiddîn Mağribî, çeşitli ilimlere dâir yazdığı birçok eseriyle tanınır. Bunlardan bâzıları şunlardır: 1) Kitâbu Şekl-il-Kattâ: En önemli eseridir. Nâsırüddîn Tûsî’nin aynı ismi taşıyan eserine izâ: fe edilmiş olup, kısmen ona dayandırılmıştır. 2) Hulâsat-ül-Macistî; Almagest ’ in özetidir. Ebü ’ 1- Ferec’in isteği üzerine Merâga’da yazılmıştır. Muhyiddîn Mağribî, son gözlemlerine dayanarak ilâvelerde bulunmuştur. Eserde ekliptiğin meyli 23 derece 30 dakika olarak verilmektedir. Bugün za- manm son sistem teknolojiyle yapılmış olan ölçümlerde bu değerler 23 derece 32 dakika 19 saniye olarak tesbit edilmiştir. 3) Risâlet-ül-Hitâ’ vel-Uygur: Eserde Çin ve Uygurlularm kronolojileri ve takvimleri İncelenmektedir. 4) Kitâb-ül- Medhal-iI-Müfîd fî Hükm-il-Mevalid, 5) Kitâb- ün-Nücûm: Yıldızlar hakkındadır. 6) Kitâb-ül- Hükm alâ Kirânât-il-Kevâkib fil-Burûc-ül-İsnâ Aşer, 7) Keyfiyyet-üI-Hükm alâ Tahvili Sinîn-el- Âİem, 8) Kitâb-ül-Câmi-is-Sagîr, 9) Umdet-ül- Hâsib ve Gunyet-üt-Tâlib: Astrolojik gây elere âit hazırlanan tablo ve kâidelerden meydâna gelmiş bir eserdir. 10) Tastîh-ül-Usturlâb. ,