MUKOZA

MUKOZA; Alm. Schleimhaut (f), Fr. Muqueuse (f), İng. Mucous membrane. ^Vücudun iç kısmındaki kanal ve boşluklarını döşeyen hücrelerden husule gelen zar tabaka. Mukoza döşeli olan iç boşluklar, dışarıya açılan vücut kanalları ile dış ortamla temastadır. Bu sistemler şunlardır: Sindirim sistemi, solunum sistemi ve boşaltım sistemi. Ayrıca kadın üreme organları da mukoza ile döşelidir. Sindirim sistemi: Ağızdan, anüse kadar devam eden sindirim borusunun çeşitli bölümlerinde, çeşitli tip mukozalar (epitel dokusu) bulunur. Ağız, yutak ve yemek borusunun sonuna kadar olan kısımda “çok katlı yassı epitel” dokusu, mukozayı yapar. Dildeki mukoza da bu çeşittir. Ancak dilde “papilla” denilen tat almak için özelleşmiş çıkıntılar bulunur. Mide ve barsakların mukozası “tek katlı silindirik” epitelden meydana gelmiştir. Bu hücrelerin arasında ayrıca sümüklü salgı yapan hücreler (kadehsi hücreler, goblet hücre  Hastalığın akıbeti vak’adan vak’aya çok değişir. Elli sene devam eden vak’alar olduğu gibi, birkaç ayda ölümle bitenler de vardır. Fakat hastaların yarısında ilk belirtilerin ortaya çıkışı ile tam maluliyetin yerleşmesine kadar 25-30 senelik bir süre geçmektedir. Ölüm sebebi çok kez araya giren enfeksiyonlardır. Hastalığın özel bir tedâvi- si yoktur, bununla berâber belirtilerin tedâvisiyle hastalan oldukça rahatlaştırmak mümkündür. Hastaya, hastalığın her şahısta başka gidişler gösterdiği, bâzı tedâvi tedbirleriyle hastalığın zararsız bir şekilde kalabileceği izah edilmelidir. Hastalığın alevli dönemlerinde yatak istirahati gereklidir. Müsekkinler, kortikosteroitler faydalı olabilir. Vitaminler de faydalıdır. İdrar yolu enfeksiyonları ile de mücadele edilmeli, hastanın morali yüksek tutulmaya çalışılmalı ve çok ilerlemiş vak’alarda bir tekerlekli sandalye tavsiye edilmelidir.