Oltu

Oltu, büyük bölümü Karadeniz Bölgesi’nde,
küçük bir bölümü de Doğu Anadolu
Bölgesi’nde kalan, Erzurum iline bağlı ilçe
ve ilçe merkezi kent. Yüzölçümü 1.380
knr’dir. Kuzeyde Olur, doğuda Şenkaya
ilçeleri, güneydoğuda Kars ili, güneyde
Narman, güneybatıda Tortum, batıda
Uzundere ilçeleri, kuzeybatıda da Artvin
iliyle çevrilidir.
İlçe topraklarını Doğu Karadeniz Sıradağlarının
iç sıralarından Çoruh-Kelkit Dağlarıengebelendirir. Akarsu vadileriyle derin
biçimde parçalanmış olan bu dağlık alanın
en yüksek noktası Karadağ’dır (2.930 m).
İlçe topraklarının sularını Çoruh Irmağının
başlıca kollarından Oltu Çayı toplar.
İlçe halkı geçimini tarımdan sağlar. Yaylacılık
yöntemiyle çok sayıda koyun beslenir.Sığırlar için bir yapay tohumlama istasyonu
kurulmuştur. Oltu Çayı vadisinin gelişmiş
tarımı patates, buğday, şeker pancarı ve
arpa gibi ürünlere dayanır. Ayrıca az miktarda
elma, dut, ceviz, baklagiller ve soğan
da yetiştirilir.
* İlçe topraklarında manganez, tuz ve linyit
içeren cevher yatakları vardır. Bu yataklardan
1982’de 36.300 ton linyit çıkarılmıştır.
Kolay işlenme özelliği olan oltutaşı kolye,
küpe, tespih ve ağızlık gibi.hediyelik eşya
yapımında değerlendirilir. İlçedeki küçük
üretim etkinliklerinden biri de ihram dokumacılığıdır.
Yörenin başlıca mesire alanı,
Uzunoluk orman içi dinlenme yeridir.
Eski bir yerleşim alanı olan Oltu yöresi
uzun süre Gürcülerin denetiminde kaldıktan
sonra 1018’de Bizans’a bağlandı.
1080’de Türkmenlerin eline geçti ve Saltuklularla
Gürcüler arasında birkaç kez el
değiştirdi. 16. yüzyıl başlarında Safevilerin
egemenliğine girdi. 1517’de Osmanlı topraklarına
katıldı. 1867’de Erzurum vilayetinin
Çıldır sancağına bağlı bir kaza olarak
yönetilen Oltu yöresi Berlin Antlaşması (13
Temmuz 1878) uyarınca savaş tazminatı
olarak Rus Çarlığı’na bırakıldı. 25 Mart
1918’de kurtarıldıysa da daha sonra Elviye-i
Selâse sınırları içinde kaldı. 1919’da yörede
bağımsız bir örgütlenme gerçekleştirilerek
Oltu Milli Şurası kuruldu. Bu yerel yönetim
17 Mayıs 1920’de Türkiye Büyük Millet
Meclisi Hükümeti’ne katıldı.
Eskiden Gürcüce Oltisi, daha sonra da
Olti adıyla anılan yerleşme, 1846’da Çıldır
sancağının merkeziydi. Oltu Çayı vadisinde
yer alan kentten Erzurum’u Artvin’e ve
Göle üzerinden Kars’a bağlayan karayolu
geçer. İl merkezinin Erzurum’a uzaklığı 126
km’dir. Kentteki başlıca tarihsel yapılar
Oltu Kalesi ile Arslan Paşa Camisi (1664-
65) ve Mısrî Zünnun Kümbeti’dir.
Oltu Belediyesi Cumhuriyet’ten önce kurulmuştur.
Nüfus (1985) ilçe, 43.232; kent,
16.245.