PARİS

GÜVERCİNLERİNİN

PUSULASI

,

Güvercinlerde manyetik bir pusula olduğunun keşfi, can sıkıcı bir prob­lem üzerinde yapılan çalışmaların tam üstüne geldi. Yıldan yıla çoğal­makta olan Paris güvercinleri kamu yapılarını kirletmekte, tarihi anıtlara pislemekte ve bazı bulaşıcı hastalıklar taşımaktadır. Şimdiye kadar ne kim­yasal ne de mekanik tuzaklar sayıları­nı mâkul bir hadde indirmeye yetme­miştir. Eğer güvercinlerle yapılan mü­cadelede elektro manyetik dalgalar kullanılırsa, bu uçucu kuşların yön bulma hissini bozmak mümkün ola­caktır. Nitekim bu itici dalgalar gü­vercinlerin pusulasını alt üst edebilir. Bu dahiyane metot,Paris Belediye Sa­rayı civarında ve başkentin çeşitli pa­zarlarında kısa bir süre sonra denene­cektir.

Alacalı Juneo kuşlan iki gruba aynlarak bi­ri tabii ışıkla, diğeri yapay ışıkla aydınla­tılmış kafeslere kondu. Sonra hayrete değer bazı gözlemler yapılabildi. Tabii gün ışığına mâruz bırakılan kuşlarda şiddetli bir göç is­teği uyanmıştı. Diğer grupta ise aydınlık sü­resi yapay ışıkla devamlı olarak uzatılarak kuşların davranış biçimleri önemli ölçüde değiştirildi. Sonunda kuşlar yeniden üretken oldular.

Son yıllar içinde kuşların düzenli bir gi­diş-dönüş şeklinde göç yolculuklarını yap­malarını sağlayan bir çok olağanüstü meka­nizma ortaya çıkarılmıştır. Manyetik alana göre yön bulmaları herhalde az şaşırtıcı bir keşif sayılamaz. Kuş bilimciler bu mekaniz­mayı ayrıntılanyla açıklayabilirlerse belki de kuş göçlerinin sırrını çözmüş olacaklardır.

Sciences et Avenir’den çeviren: Dr. Ergin Korur