Peygamberimizin yazı iğleri :
1 — İnsanlarla olan muamelelerine,
2 — İlâhî Vahy’e âid olmak üzere ba§hca iki bölüme ayrılır.
Peygamberimiz, her iki bölüme âid yazı- işleri için müteaddid yazıcılar kullanmıştır.
Kaynaklarımıza göre; yazıcıların sayısı kırkı bulmakta ve hattâ aşmaktadır.
lbn-i Sa’d’in, Şâ’bî’den rivâyetine göre : Peygamberimiz, Mekke’de iken, yazdıracağı yazılara, Kureyşin yaptığı gibi, (BismikAllâhümme) di-yt rek başlatırdı.
Hûd sûresinin kırk ikinci âyeti nâzil olunca, âyetteki (Bismillâh) cümlesini yazılarının başma koydurmağa başladı.
Isrâ sûresinin yüz onuncu âyeti nâzil olunca, âyette geçen (Rahman) ismini de, katarak yazılarına (BismillâhirRahman) başlığım koydurmağa başladı.
Nemi sûresinin, Besmelenin tam şeklini içine alan, otuzuncu âyeti nâ-zfl olduktan sonra da, yazılarım (BismillâhirRahmânirRahîm) üe başlatırdı (1).
Peygamberimizin, yazı işlerinde kullandıkları yazıcılar :
1 — Hz. Ebû Bekir :
Hicrete, Mekke üe Medine arasmda, Peygamberimizle Hz. Ebû Bekir’in peşlerine düşüp helâk olacağmı anlayınca, emân dileyen Sürâka b. Cu’şum hakkında, Peygamberimiz : «Bu kişi, ne ister bizden?» demiş, Sürâka da : «Benimle Senin aranda bir belge ve alâmet olmak üzere bana bir yazı yaz!» demişti.
Peygamberimiz : «Ey Ebû Bekir! Ona, istediğini yaz!» diye emretti.
Hz. Ebû Bekir de, bir kemik veyâ bez veyâ çanak parçasına onu yazdı (2).
Bu Emânnâme’nin, bir deri parçasına yazılmış olduğu da, rivâyet edilir (3).
Huneyn ve Tâif seferinden sonra Siirâka, CUrrâne’de devesinin üzerinde bulunduğu sırada, Peygamberimize yaklaşıp — o güne kadar sakladığı — yazıyı önüne uzatmış : «Yâ Resûlallâh! Bu, benim için yazdı-ğm yazıdır.
Ben, Siirâka b. Cu’şum’um!» demişti (4).
Ömer b. Şebbe ve daha başkalarının yazıcılar haikkındaki kitaplarına dayanılarak büdirildiğine göre : Hz. Ebû Bekir, Peygamberimizin ya-zıcılanndandı (5).
2 — Âmir b. Füheyre :
Ahmed b. Hanbel’in Abdurrahman b. Mâlikül’müdlicî’den rivâyetine göre . Sürâka’ya âid Emannâme’yi yazmasını Peygamberimiz, Amir b. Füheyre’ye emretmiş, o da, bunu, bir deri parçasına yazmıştı (6).
S — Übey b. Kâ’b :
Islâmiyetten önce, Câhiliyye devrinde, Arabtia yazı yazan pek az kimse bulunurken, Übey b. Kâ’b, yazı yazardı (7).
Medine’ye geldiği zaman, Peygamberimizin yazılarını Ensârdan ilk yazan zat, Übey b. Kâ’b’dı.
Yazdığı yazıların sonuna Filân oğlu Filân yazdı diyenlerin de, üki idi
(8).
Medine’de Peygamberimize inen İlâhî Vahiyleri, Peygamberimizin hu-zûrunda ilk defa yazmağa başlayan Medineli Müslüman da, Übey b. Kâ’b’-dı.
Übey b. Kâ’b bulunmadığı zaman, Zeyd b. Sâbit yazardı (9).
Peygamberimiz, üâhî vahyi Cebrâü’den telâkki ettiği zaman, Übey
b. Kâ’b, onu, daha yaşlığı ve ıslaklığı üzerinde iken ezberler, ezberlediklerini de, Peygamberimize okurdu (10).
Übey b. Kâ’b, Kur’ân-ı Kerîm’i, en iyi okuyan Müslümandı.
Kur’ân-ı Kerîm kırâatında üstaddı.
Kur’ân-ı Kerîm’i sekiz gecede hatm ederdi (11).