ŞAH CİHAN, Hindistan’daki Timür oğullan
hükümdarlanndan. Cihangir Selim Şah’ın oğludur.
1592’de Lahor’da doğdu sarayda iyi bir tahsil gördü.
Şehzadeliği önemli devlet hizmetleri ile geçti. Siyasi
ve askeri sahada kazandığı başarılar kendisine
Dünya Şahı anlamında “ Şah Cihan” ünvanınm verilmesini
sağladı. Padişah olmak için babasına karşı
geldi. Askeri çok ve babası tarafındaki kumandanlann
çoğu kalbden kendisine bağlı olduğu halde zafer
kazanamadı. O zamanın büyük âlimi İmâm-ı Rabbânî
Müceddid-i Elfı Sâni’ye giderek muvaffak
olması için ve duâ etmesi için yalvardı. İmâm (k.s.)
babasına karşı gelmesine mani olup, nasihat etti.
“ Babana git, elini öp, gönlünü al! Yakında vefât edecek
saltanat sana kalacakdır” diye müjde verdi. Şah
Cihan emirlerini dinledi ve arzusundan vaz geçti. Az
zaman sonra 1637’de babası vefât edince, saltanata
kavuştu. Fevkalâde debdebe ve safâ içinde saltanat
sürdü. Devletin otoritesini Hindistan’da tamamen
sağladı. Bayındırlık işlerine ehemmiyet vererek tarımın gelişmesini temin etti. İngiliz, Portekiz ve HollandalIlara
karşı ülkenin menfaatlerini korudu. Delhi
şehrini imar etti ve genişletti. Debdebeye çok düşkün
olduğundan tahtı cevherler içinde idi. Kale, saray,
cami, mescid ve türbeler yaptırdı. Hanımlanndan
birinin Eğre şehrindeki mezarı üstüne yaptırdığı
(Tacmahal) denilen san’at değeri fazla çok süslü
türbe Türk mimarlık tarihinin önemli eserleri
arasındadır.
1658’de oğlu Evrengzib Alemgir tarafından tahtdan
indirildi. Eğre şehrinde sekiz sene hapisde kalıp,
1666’da vefât etti. Oğlu Alemgir elli yıl sultanlık
yaptı. Dînine bağlı devletine hizmet eden makbul bir
şahıstı.
ŞAH CİHAN
26
Haz