SAN MARİNO CUMHURİYETİ
GENEL BİLGİLER. Yüzölçümü: 61,2 km2. Başkenti: San Marino {2 339 nüf.; 1991). En büyük kenti: Serravalle/Dogano (4 643 nüf.; 1991).
TOPLUM YAPISI. Nüfusu (1991): 23 300; nüfus yoğunluğu (1991): Km2‘ye 380,7 kişi. Nüfus dağılımı (1991): Kentlerde % 90,1 ; kırsal kesimde % 9,9. Yıllık nüfus artış hızı (1991): % 0,5. Resmî dili: İtalyanca. Başlıca dinler: Katolik.
EĞİTİM VE SAĞLIK. Okuma yazma oranı (1992): Etkin nüfusun % 98’i. Üniversite sayısı (1992): Yok. Hastane yatak sayısı (1991): 163. Hekim sayısı (1991 ): 70. Ortalama ömür: Kadınlarda— 79; erkeklerde—74. Bebek ölüm oranı(1991): 1 000 canlı doğumda 8.
EKONOMİ. GSMH (1991): 400 milyon dolar; kişi başına ulusal gelir: 17 000 dolar. Etkin nüfus dağı* hmı (1991): Sanayi— % 34,1; ticaret— % 16,3— kamu görevlileri ve savunma— % 16,4; yapı sanayisi ve bayındırlık hizmetleri— % 7,6— hizmetler— % 6,5; tarım— % 2,3; finans ve sigortacılık—%5; geri kalanlar—%13,1 .Dış ticaret (1991): Ticaret yaptığı başlıca ülkeler: İtalya. Para birimi:
1 İtalyan lireti * 100 centesimi.
DEVLET YAPISI. Türü: Cumhuriyet. Yasama gücü: Büyük ve Genel Konsey. Yönetim bölümien- mesi: 9 yönetim birimi.
ULAŞIM. Demiryolları (1991): Yok. Karayolları (1991): Toplam 240 km. Başlıca limanları: Yok. Başlıca havaalanları: Yok.
Etnik açıdan İtalyan olan San Marinoluların aşağı yukarı tümü İtalyanca konuşur ve katoliktir. Cumhuriyetin yurttaşlarının yaklaşık yarısı ülke sınırları dışında yaşar.
Geçmişte başlıca gelir kaynağını tarım ve taşocakla- rının işletilmesi oluştururken, günümüzde ekonominin temeli, turizmdir. Ayrıca, çimento sanayisi, deri eşya yapımı, dokuma sanayisi, seramikçilik gibi hafif sanayi kolları önemli ölçüde gelişmiştir. Yurt dışına koleksiyoncular için posta pulları satışı ile İtalyan hükümetinin tütün ve petrol tekelleri için ödediği paralar da önemli bir ek gelir kaynağıdır. San Marino ile İtalya arasında, gümrük birliği antlaşması vardır.
DEVLET YAPISI VE TARİH
San Marino’nun Anayasa’sı 1600’6 doğru hazırlanmıştır: 1926’da çıkarılan Seçim Yasası da, Anayasa’nın bazı bölümlerini yeniden düzenlemiştir. Üyeleri genel oy sistemiyle seçilen 60 üyeli Büyük ve Genel Konsey, yasama gücünü oluşturur; üyeleri arasından 6’şar ay
seçilen iki naip-başkan, yürütme gücünün başıdır. Devlet Konseyi, hükümet işlerini üstlenmiştir.
Geleneğe göre İ.S. IV. yy’a doğru kurulmuş olan San Marino’nun adı, metinlerde ilk olarak VIII. yy’da, dağda kurulmuş bir hisar olarak geçer. Hisarın çevresinde gelişen küçük yerleşme merkezi, zaman içinde dönem dönem, Papalık Devleti’nin ya da Urbinolu Montefeltro düklerinin koruması altında yaşamış, sık sık bağımsızlığını ortadan kaldırmaya yönelik saldırılarla karşılaşmışsa da, İtalya’daki kent devletleri arasında ustalıklı bir denge siyaseti izleyerek, ayakta kalmayı başarmıştır. 1862’de İtalya Krallığı’yla bir dostluk antlaşması imzalayan ülke, İkinci Dünya Savaşı’nda yansızlığını ilan etmesine karşın, Müttefiklerin hava saldırılarından zarar görmüş, 1992’de Birleşmiş Milletler üyeliğine kabul edilmiştir.
