Selim III
Türk padişahı (İstanbul 1761-ay.y. 1808). Mustafa III ile Mihrişah Sultan’ın oğlu olan, amcası Abdülhamit I ölünce (1789) tahta çıkan Selim III, saraydaki altın ve gümüş eşyaları erittirip para bastırarak, iktisadi durumu düzeltmeye çalıştı. Devlet adamlarının uyarılarına karşın Avusturya’yla savaşı sürdürdüyse de, Bükreş’in ve Belgrad’ın AvusturyalIlara geçmesinden sonra Ziştovi Antlaşması’nı (1791), Kili, İsmail, İshakçı, vb. kalelerin Rusların eline geçmesinden sonra da Yaş Antlaşması’nı (1792) imzalamak zorunda kaldı. Dış sorunların ancak iç sorunların çözülmesiyle çözümlenebileceğini anladığından orduyu düzenlemek için, Fransa ve İsveç’ten subaylar getirilmesinin yanı sıra, Nizamıcedit adlı yeni bir ordunun kurulması için çalışmalara girişip (Bk. Nİ- ZAMICEDİT), bu ordunun giderlerini karşılamak için “İradı cedit” adlı yeni bir hazine oluşturarak yeni vergiler koydu. Mühendishanei Bahrii Hümayun’u genişlettirip, Mühendishanei Berrii Hümayun’u kurdurarak, döneminin bilim adamlarından İsmet Bey başkanlığında bir heyete 72 maddelik bir ıslahat programı hazırlattı. Osmanlı devleti tarihinde ilk kez Londra’ya (Agâh Efendi), Paris’e (Esseyid Ali Efendi) ve Viyana’ya (Münip Efendi) sürekli elçiler atayıp, bu arada âyan ayaklanmalarıyla (Yanya’da Tepedelenü Ali Paşa, Vidin’de Paz- vantoğlu, Silistre’de Yılıkoğlu Süleyman, vb.) ve bağımsızlık için ayaklanan Sırplar-Karadağlılarla uğraşmak zorunda kaldı. Fransa’nın Mısır’a asker çıkarması (1798) ve Napolyon’un Kahire’ye girmesi üstüne, Rusya ve İngiltere’yle anlaştı: Rus donanmasıyla birleşen Osmanlı donanmasının Zenta, Kefalonya, Parga ve Preveze’yi ele geçirmesinden sonra, Akkâ’yı kuşatan Napolyon, Cezzar Ahmat Paşa komutasındaki Nizamı- cedit ordusu karşısında başarı gösteremeyerek (1801) Fransa’ya dönmek zorunda kaldı. Ne var ki, Nizamıce- dit ordusunun bu başarısına karşın, şeyhülislam Ataul- lah Efendi ile Köse Musa Paşa’nın kışkırtmalarıyla İstanbul boğazı kalelerindeki yamakların ayaklanmaları (Kabakçı Mustafa Ayaklanması), Selim lll’ü, kardeş kanı
