Soğukta Depolanan Enerji: METAN HİDRAT
Denizlerin ve kuzey kutbundaki cloı muş artıkların altında gaz hidrat haline ve bir kez kullanabilme yolunu bulursa birkaç yüzyıl daha yakıt rezervi sorum muzu çözümleyebilecek, sınırsız bir eneı kaynağı yatmaktadır. Aynca, Bermuda Ü geni gibi alanlarda garip bir şekilde ort. dan kaybolan gemi ve uçaklarla bu kon arasında Hlşkl kurulabilir.
deniz dibindeki yüksek basınç ve düşük sıcaklık, s gaz moleküllerini buza benzeyen gaz hidratlarına dc cürmektedir. Fakat normal buzun tersine, su molekülle ı boyutlu küresel hücreler oluşturup, yakınlarında tulunar yonlarca yıllık organik birikimlerden meydana gelerı rr gibi gaz moleküllerini hapseder. Bu katı hidrat, yükse
Ison’a göre, yeraltın den daha fazla doğal Böylesi hazır bir ‘MRC bilim adamları rını incelemeye başlaı basınç sınırları nedi ı gerek vardır? Bilirr erjinin, buzu eritme İması gerektiğini dii ok gazın sağlanmas ibi küçük bir miktar
iaki bili-gaz, gaz erji kay-hidratla-ııışlardır. r? Hidra-adamla-1e. yete-ünüyor-;çin hıl-metanın
Haritada, melan hidrat bulunan
Gemilerin ve alçaktan uçan uçaJctarm Bermu-di Üffleni gibi bölgelerde esrarengu biçimde yok olmatovun nedeni metan hidrat m m «aba bu Obytor, yanda görüldüğü gtoi mi ortaya çıkıyorlar?
yanması ile hidrat eritme işine devam edilebilir.
Okyanuslardaki araştırmalar en büyük metan hidrat depolarının denizlerin dibinde tlduğunu ortaya koymuştur. Rusların tahminleri doğru ise, hidrat kuşağı tüm denizlerin dibinin %85’ini kaplamaktadır. En büyüklerinden biri ise-ki bu birkaç yüz metre derinlikte ve yüzlerce km2 genişliktedir, Kaliforniya Körfezi yakınlarındadır. Davidson, buranın ilk büyük gaz sağlama merkezi olarak çok uygun olduğunu öne sürmektedir. Denizin kendisi gaz hidratını elde etmek için gerekli en ucuz enerji kaynağını sağlayacaktır. 20°C’deki yüzey suyu aşağıdaki hidrate bölgeye kadar pompalanabilirse hidratı eritmeye yetecek sıcaklıktadır. Daha sonra gaz herhangi bir düzenleme ile toplanıp borularla veya tankerlerle gereken yere ulaştırılabilir.
Dünyanın en büyük hidrat rezervi ise ucu bucağı belir-
siz bir şekilde kuzey Kanada’da Beaufort Denizi’nin dibinde yatmaktadır. Küresel molekül yapılarının altındaki birikim sadece bazı yerlerde oluşmakta ve birkaç metre yüksekliğe ulaşmaktadır. Bilim adamları hidratlar hakkındaki her şeyi öğrenmekle, bu tabakaların zayıflık belirtisi gösteren çizgilerini bulabilmeyi ve böylece herhangi bir kazı sırasında hidrat tabakasını delerek veya ısıtarak yangın ve benzeri sorunlarla karşılaşan kişileri uyarabilmeyi umuyorlar. Bundan başka, gaz hidratları deniz dibindeki kazı alanlarında ve doğal gaz nakil yollarında da oluşabiliyor. Açılan kuyulardan çıkan ılık ve nemli gaz daha soğuk olan sularla karşılaşınca kristalleşiyor ve sonuçta açılmış olan yolu ya daraltıyor ya da tamamen tıkıyor. Bu tip problemler Rusları katı gaz birikimlerini incelemeye yöneltmiştir. Şimdi Ruslar Sibirya’daki geniş doğal gaz alanlarında bulunan hidratlı bölgelerde çeşitli teknikler deneyerek bir çare bulmaya çalışıyorlar.
Davidson’a göre buhar veya sıcak gaz enjekte etmekle
Yandaki resimde gaz hidratın moleküleryapısının bir modeli gömüyor. Muazzam basınç ve düşük sıcaklıklar su moleküllerini (koyu renk) metan moleküllerini (açık renk) küresel kafesler içinde tutan ağ biçiminde şekillendirir.