SÜRÜNGENLER

SÜRÜNGENLER, omurgalıların, kaplumbağa, timsah, kertenkele, yılan gibi hayvanları kapsayan sınıfı (Reptilia). Suda ya da karada yaşarlar. Çok renkli olan derileri kurudur, çoğunlukla salgıbezi bulunmaz. Derinin üstü kemik ya da pul levhalarla örtülüdür; bu yapı hayvanın su kaybını önler. Kertenkeleler ve yılanlarda deri değiştirmesi görülür. Sürüngenlerin iskelet yapıları ve omur sayıları çeşitli cinslerde büyük farklılıklar gösterir. Hepsi dişlidir, dişleri farklılaşmamış olup eş yapıdadır. Genellikle 4 tane olan bacakları kimilerinde körelmiştir, yılanlarda ise hiç bulunmaz. Vücutları az çok uzun ve silindirimsidir. Havayla solunurlar, akciğerleri vardır. Soğuk kanlı, yani vücut sıcaklıklarını dış ortama göre ayarlayabilen hayvanlardır. Yürekleri üç gözlüdür; temiz ve kirli kan birbirine karışır. Yumurtayla çoğalırlar. Çok az tür (örneğin piton) kuluçkaya yatar. Bazı türlerde de (örneğin engerek) yumurtalar ana karnında olgunlaşıp açılır. Başkalaşım yoktur, yavrular ergine benzer biçimde yumurtadan çıkar. Sürüngenlerin ayırt edici bir özellikleri de gözkapaklarının olmasıdır. Sürüngenler karbonifer devrinde ortaya çıkmışlar, mezozoikte çok gelişerek dev boyutlara ulaşmışlardır. Dinozorlar vb. sürüngenlerdendi. Gü-
nümüz sürüngenleri ise genellikle ^ küçük hayvanlardır. Yaşayan ve bili-; nen türleri 4.300 kadardır. Çoğunluğu sıcak ve ılık bölgelerde bulunur. . Dört takıma ayrılırlar: yaşayan bir _ tek türü olan kalakbaşlılar (Rhynco-cephalia), kaplumbağalar (Testudi-‘ nata), kertenkeleleri ve yılanları kap-, sayan pullusürüngenler (Squama-ta) ve timsahlar (Crocodilia).