TABANCA, Ahn. Revolver (m), Pistole (f). Fr. Pistolet,
revolver (m). İng. Pistol, revolver. Kısa menzil ve
namlulu hafif bir ateşli silâh. Namlu, mekanizma,
kabza, tetik gibi parçalardan meydana gelir. Onaltıncı
asırda Avrupa’da kullanılmaya başlanan tabanca da
tüfek gibi ilk zamanlar ağızdan doldurulmaktaydı ve
mermi bir demir bilyadan ibaretti. İtici gücü teşkil eden
barutun ateşleme sistemleri zamanla fitilli, çakmaklı
olacak şekilde geliştiği gibi doldurma da arkadan yapılmaya
başlandı. Daha sonraları kovanlı ve kapsüllü mermilerin
gelişmesiyle ateşleme sistemi, günümüzde de
kullanılan horoz-iğne sistemi haline geldi. Mermiler ya
bir şarjör veya revolver tiplerde, dönebilen delikli bir
silindir vasıtasıyla hazneye sürülür. Diğer mermiler bir
önceki mermi patladıkça otomatik olarak hazneye
girer. Şarjörler komple olarak tabancaya takılıp sökülebildiği
için mermi ikmâli, halk arasında toplu tabanca
olarak bilinen revolver kafalılara göre şarjörlerde daha
kolaydır.
Otomatik tabancalarda ikinci bir merminin ateşlenmesi
için tetiğin tekrar çekilmesi gerekmez. Fakat yarı
otomatiklerde merminin hazneye girmesi bir önceki
patlama neticesinde meydana gelen geri tepme ile sağ
lanmasına rağmen, ateşleme için tetiğin tekrar çekilmesi
gerekir. Tabancaların mermi kapasiteleri ve kalibre
denen namlu çapları değişik değişiktir. Modern tabancaların
namlu çaplan 6.35,7.65 ve 9 mm olanları vardır.
Uzun şarjörlü, kısa dipçikli ve kısa namlulu otomatik
silâhlar da tabanca sınıfına girerler. Bunların namlu
çaplan 8-11 mm civarındadır ve şarjörlerindeki mermi
miktarı 100’e kadar çıkanlar vardır. Toplu tabancaların
silindirleri 6 veya 8 mermfliktir. Ayrıca işaret fişeği
atmak için kullanılan 20-27 mm namlu çaplı yivsiz
tabancalar da vardır.
Günümüzde tanınmış tabancalar olarak Kırıkkale,
Negant, Walter, Browning, Colt, Flabert, SmithWesson
sayılabilir. Ayrıca kalem, şemsiye, baston vb.
şeklinde yapılmış veya manyetolu ateşleme sistemi olan
tabancalar, tabancıların değişik tipleri olarak ele
alınabilir