TEPKİNLİK ;

Tepki gösterme yetisi, anıklığı. —Biyol. Canlı yapıların, hücre ya da organ düzeyinde, fiziksel ya da kimyasal her uyarıya (sıcaklık değişimi, darbe, asitlik, oksijenlenme vb.), genellikle bu canlı yapının yaşamını sürdürmesine ve gelişmesine elverişli nitelikte tepki ile “cevap” vermesinden ibaret genel özellik. (Eşanl. UYARILGANUK.) [Bk. ansikl. böl.] —Fizs. kim. Bir kimyasal maddenin tep kimeye girme yatkınlığı. —Nörobiyol. Bir elektroansefalografi ritminin, duysal bir uyarı ya da herhangi bir fizyolojik olgu etkisiyle değişime uğrama yeteneği. || Kntik tepkinlik, (başta duysal olmak üzere) çeşitli kökenli uyarıların, beyin sapındaki ağsı oluşumun etkinlik düzeyini yükseltme ve dış koşullara uyan yanıtlar oluşturma olanağı yaratma olgusu (Ağsı oluşum bağlantılardaki iletişime kumanda eder ve motonöronları uyarır: örneğin uyuyan hayvanda zararlı iç uyaranlara karşı cevapların “önceliği” varken, uyanık hayvanda bu tepki zayıflar ve yerini korteksten yönetilen [istemli yönetim] yanıtlara bırakır.) —ANSİKL. Biyol. Aynı türden, biri canlı ve diğeri ölü iki bireyin, iki hücrenin vb. aynı uyan karşısındaki tepkileri karşılaştırılarak, tepkinlik etkilerinin bir maddenin edilgin olarak yarattığı doğrudan basit tepkinlik etkilerinden ayırt edilmesi mümkün olabilir. “Ölü taklidi yapan” böceklerin refleks hareketsizliği bazı temaslarda, ölüde bulunmayan şiddetli tepkilerin var olduğunu gösterir; buna karşılık, hayvan ölü ya da canlı olsun, bir yumuşakçanın kabuğunda bir asit etkisi aynı şekilde karbondioksit gazı kabarcıklarını oluşturacaktır.