VERSAİLLES ANDLAŞMASI

lm. Versailer
(Friedens-) Verfrag (m), Fr. Traıte (m) de versailles,
İng. Treaty of Versailles. Birinci Dünya Savaşım sona
erdiren andlaşma. Müttefik devletler Paris Barış Konferansında
hazırladıkları andlaşma şartlarını Almanya’ya
verdiler. Almanya bu andlaşmaya itiraz ettiyse de imzalamak
zorunda kaldı. Andlaşma, 18 Ocak 1871’de
Alman İmparatorluğu’nun kuruluşunun ilân edildiği
Paris yakınlarındaki Versailles Sarayı’nın Aynalı Salonunda
28 Haziran 1919 tarihinde imzalandı. Versailles
Andlaşması ise, Alman İmparatorluğunu yıkmış,
Avrupa haritasında önemli değişikliklere sebeb olmuş­
tur. Bu andlaşma dörtyüzkırk maddeden meydana gelmekteydi.
Bu andlaşmanın önemli maddeleri şunlardır:
Almanya sömürgelerinden vazgeçecekti. Bu sömürgeler
Belçika, Ingiltece, Fransa ve Japonya tarafından paylaşılacaktı.
Almanya’nın elinde tuttuğu Eupen, Monschau
ve Malmedy Belçika’ya; Asace-Lorraine’i
Fransa’ya; Saar bölgesi on beş yıl için idâresi, Milletler
Cemiyetine bırakılacaktı. Buranın Fransa’ya Bırakılıp
bırakılmayacağı onbeş yıl sonra kararlaştırılacaktı.
Yukarı Silezya’nın bir kısmı Çekoslovakya’ya; Batı
Prusya’nın büyük bir kısmı Lehistan’a veriliyordu.
Almanya’da mecburî askerlik kaldırılacak, Alman
Ordusu ancak yüzbin kişi olabilecekti. Her çeşit silâh
yapılması yasak olacak, ayrıca donanma müttefik devletlere
teslim edilecek. Deniz Kuvvetlerinde onbeşbin
asker bulundurabilecekti. Almanya çok ağır tazminât
verip, istilâ ettiği yerleri sahiplerine iâde edecekti.
Almanya bu ve buna benzer andlaşmalarla sömürgelerini
ve sahip olduğu topraklan kaybederek sıkıntıya
düşmüş oldu. Almanya için çok ağır olan Versailles
Andlaşmasımn bütün hükümleri tam manasıyla uygulanmadı.
Alman toplumunun hepsinin savaş suçlusu
sayılması, ayrıca maddelerin ağır ve halkın gururunu
rencide edici olmasından dolayı, Almanya’da milliyetçilik
akımlan başladı. Hattâ bu andlaşmanın bir neticesi
olarak Alman milletinin Hitleri iktidara getirdiği ve
İkinci Dünya Savaşına sebeb olduğu umumî bikanaattir.