İnsanın kalbine gelen kötü düşünceler.
Vesvese kalbe, şeytan ve insanın kendi nefsi tarafından
verilir. İnsanın kalbine her an çeşitli düşünceler gelmektedir.
Bunlara İslâm Dini’nde “hâtıra” ismi verilir.
İnsanın kalbine gelen “ hâtıra” iki çeşittir. Bazıları
iyi, bazılan kötüdür. İyilerine “ilham”, kötülerine
“vesvese” denir. İlham, Allahü teâlâ’nm her insanın
kalbinde vazifelendirdiği bir melek tarafından verilir.
Vesvese ise, şeytan ve insanın kendi nefsinin kalbinde
uyandırdığı çirkin ve kötü şeylerdir.
Kalbe gelen hâtıranın iyi mi, kötü mü olduğunu
anlamak için ölçü, dinimizin bildirdiği emir ve yasaklara
uygun olup olmamasıdır. İslâm Dini’nin beğendiği
şeyler iyidir ve melek tarafından ilham edilmiştir İslâm
Dini’nin beğenmediği ve yasakladığı şeyler kötüdür ve
şeytan veya nefis tarafından kalbe vesvese verilmiştir.
Dinini iyi öğrenen bir müslüman, kalbine gelen hâtıramn ilham veya vesvese olduğunu, kendisi de anlayabilir.
Eğer kendisi anlayamaz veya karar veremezse, Islâmiiyèti
bilen ve tatbik eden hakikî İslâm âlimlerine sorarak
veya onların kitaplarından okuyarak öğrenir.
Vesvese, şeytanın insanlar üzerindeki silâhlarından
biridir. Şeytanın vesveseden maksadı, insanı aldatıp
i dünya ve âhiret zararlanna sürüklemektir. Şeytan, insanın
kalbine her fırsatta kötü düşünceler (vesveseler)
getirir. İnsan, şeytanın bir vesvesesine uymazsa, şeytan
bunu bırakıp yeni bir vesvese vermeye başlar. Çok
çeşitli hilelere başvurur. Kötülüğü aşikâr olan bir şeyi
yaptıramazsa ve insan hep iyiliğe gidiyorsa, iyiliği daha
az olanları yaptırmaya çalışır. Bir kötülüğe sürükleyebilmek
için küçük iyilikler ve hayır yapmaya teşvik eder.
Şeytanın vesvesesi aslında zayıftır. Din bilgisi tam ve
doğru olup, bunlara uyan insanları aldatması çok güç
tür. Şeytan, vesvese verip insanları kötülüğe teşvik ederken,
insanların bazı zaaflarından faydalanır. İnsanların
şeytan tarafından istismar edilen en büyük zaaflarından
biri “aceleci” olmalarıdır. Bunun için Peygamberimiz
(s.a.v.) “A cele etm ek şeytandandır. Beş şey bundan
m üstesnadır: K ızını evlendirm ek, borcunu
ödem ek, cenaze hizm etlerini çabuk yapm ak,
m isafiri doyurm ak, günah işleyince hem en tevbe
etm ek ” buyurdu.
İnsanın nefsi de kalbine kötü düşünceler getirir. Bu
düşünce ve arzulara (Hevâ) denir. Meleğin kalbe getirdiği
ilham ile şeytanın vesvesesi devamlı olmaz. Nefsin
hevâsı ise devamlıdır ve gittikçe artar. Vesvese duâ ederek,
dinin emirlerini yerine getirerek azalır ve yok olur.
Hevâ ise nefsin isteklerini yerine getirmemek için mücadele
ile azalır ve yok olur. Hevâ-yı nefis, insana saldıran
azgın kaplan gibi olup, onun kötü arzuları öldürülmedikçe,
nefsin zaranndan kurtulunmaz.
Nefsin hiç istemediği şey, İslâmiyete uymaktır. Nefsin
hevâsım yok eden tek çare de İslâmiyet’e uymaktır.
Kalbe gelen hâtıra nefse acı gelirse hayır olduğu, tatlı
gelip hemen yapmayı isterse şer (kötü) olduğu anlaşılır.
Nitekim hadîs-i şerifte “Elini göğsüne koy!
H alâl şeyde kalb sakin olur. Haram şeyde çarpın
tı olur. Şüpheye düşersen yapma!…” buyuruldu.
İnsan ilham olunan şeyleri yapıp, vesveseyi
yapmamak için uğraştığı zaman dünyada ve âhirette
rahat eder. Peygamberimiz (s.a.v.) “M elekten gelen
ilham İslâm iyete uygun olur. Şeytandan gelen
vesvese tslâm iyetden ayrılm ağa sebep olur.”
“Şeytan kalbe vesvese verir. Allahın ismi söylenince
kaçar. Söylenm ezse vesveselerine devameder. ” buyurdu
VESVESE
18
Oca