VÜCUT

. 1. insan ya da hayvanın maddi varlığı, gövdesi; beden: Mermilerle hayvanın vücudu delik deşik olmuştu. Güzel bir vücudu var. —2. Var olma, varlık. —3. Vücut bulmak, oluşmak, meydana gelmek. || Vücut vermek, oluşturmak. || Vücuda gelmek, ortaya çıkmak, vücut bulmak. || Vücuda getirmek, var etmek, oluşturmak. || Vücuttan düşmek, zayıflamak, gücünü kuvvetini yitirmek. || Vücudunu ortadan kaldırmak, öldürmek. —Esk. 1. Bulunma, varolma, varlık. —2. Vücud-ı ayni, gerçek varlık. || Vücud-ı mu- ciz, hayrette bırakan, şaşırtıcı varlık. —Psikan. Parçalara ayrılmış vücut, ilk çocukluk döneminde ortaya çıkan fantazma Burada, vücut imgesi birlikten yoksundur, kopuk ve aralarında bağ bulunmayan parçalardan oluşmuştur. (Ayna evresinden başlayarak öznenin imgesi oluştuğunda, parçalara ayrılmış vücut yalnızca düşlerde, psikozlarda ya da bazı sanatsal ürünlerde ortaya çıkar.) || Vücut imgesi, öznenin narsist gelişmesine bağlı bilinçdışı vücut tasarımı. (Bk. ansikl. böl.) —Tasav. Tanrı’nın mutlak varlığı. (Tasavvuf düşüncesinde önemli bir yeri olan vahdet -i vücut felsefesine göre gerçek anlamda varlık [vücut] yalnızca Tanrı’nın varlığıdır; ötekilere ancak mecaz anlamda “varlık” denilebilir; çünkü onlar Tanrı varlığının, ad ve sıfatlarının değişik biçimlerdeki görüntü ve yansımalarından başka bir şey değildir Varlıkta asıl olan birliktir [vahdet]; çoğunluk [kesret] yalnız görünüştedir.)
—AnsIkl. Psikan. Vücut imgesi. Çocukta vücut imgesinin oluşumu uzam, hareket ve dil imgelerinden ayrılmaz ve ero- jen bölgelere yönelik yatırımlarla ilintilidir. Lacan’a göre, vücut imgesinin oluşumu, ayna evresinden geçer. Bu, öznenin narsist yapılanmasının diyalektik evresidir. Vücut imgesi kavramı özellikle F. Dolto tarafından incelendi. Bu yazara göre vücudun kapsayıcı imgesi, birbiriyle çakışan üç imgeye dayanır: erojen bölgeler üzerinde kutuplaşmış bir işlevsel imge; zaman ve yer kavramlarına bağlı bir temel imge, edilgen ya da etkin bir dinamik imge. Bu üç imgenin bilinçdışı eklemlenmesi, öznenin temel narsisizmini oluşturur. Bazı nevrozlarda ve psikosomatik hastalıklarda bile saptanabilen vücut imgesinin bozulması, özellikle şizofrenide çok belirgindir. Çeşitli algılara ve tasarımlara (parçalara ayrılmış vücut) yol açar. G Pankow “vücut imgesinin, dinamik yeniden yapılanması” adını verdiği bir yöntemle psikozlara psikoterapötik açıdan yaklaşımı yenilemeye çalıştı. Bu yöntem, şizofrende “vücudun birliğini yeniden bulmak için imgelerin biçim ve içeriği arasında bir diyalektik” yaratmaya çalışır. Bu birlik duygusu, kendi yaşadıklarına ulaşabilmesi için öznenin gereksinimi olan bir evredir.